Trong bối cảnh biến đổi khí hậu ngày càng gia tăng, việc sử dụng công nghệ viễn thám để cảnh báo hạn hán tại Tây Nguyên đang trở thành một giải pháp quan trọng. Công nghệ này không chỉ giúp theo dõi tình hình nước mà còn hỗ trợ trong việc quản lý tài nguyên nước một cách hiệu quả hơn.
Ứng dụng công nghệ viễn thám trong giám sát nguồn nước
Bộ Nông nghiệp và Môi trường đã thông báo về việc hợp tác với Tổ chức Lương thực và Nông nghiệp Liên hợp quốc (FAO) để triển khai dự án “Đánh giá tác động của hạn hán vùng Tây Nguyên”. Dự án này sẽ sử dụng công nghệ viễn thám để thu thập dữ liệu từ xa, giúp theo dõi tình trạng nước mà không cần tiếp xúc trực tiếp với các nguồn nước.
Tình hình hạn hán tại Tây Nguyên
Hiện tại, Tây Nguyên đang đối mặt với tình trạng hạn hán nghiêm trọng, dự báo sẽ kéo dài đến đầu tháng 5. Lượng nước trong các hồ chứa thủy lợi chỉ đạt từ 40-80% dung tích thiết kế, thấp hơn mức trung bình nhiều năm. Đặc biệt, có tới 120 hồ trong số 1.310 hồ chứa nước dưới 50% dung tích, trong đó một số hồ nhỏ tại Kon Tum và Đăk Nông đã cạn kiệt.
Phát triển hệ thống cảnh báo hạn hán
Nhóm thực hiện dự án sẽ xây dựng một hệ thống cảnh báo hạn hán dựa trên công nghệ viễn thám cho khoảng 1.500 km2 thuộc các vùng sản xuất nông nghiệp của Đăk Lăk và Đăk Nông. Bộ dữ liệu WaPOR sẽ được phát triển để theo dõi tình trạng hạn hán và thiếu nước, cung cấp thông tin chi tiết về chỉ số bốc thoát hơi, sinh khối và độ ẩm đất.
Ý nghĩa của dự án đối với nông nghiệp
Dự án này không chỉ giúp các cán bộ quản lý có cái nhìn rõ ràng hơn về tình hình hạn hán mà còn tạo điều kiện cho việc xây dựng các phương pháp giám sát và dự báo hiệu quả hơn. Điều này sẽ giúp nông dân chủ động hơn trong việc quản lý nguồn nước, từ đó nâng cao năng suất và tính bền vững của sản xuất nông nghiệp.
Thách thức và cơ hội cho nông nghiệp Tây Nguyên
Tây Nguyên là một trong những vùng nông nghiệp lớn của Việt Nam, nhưng chỉ có 26% diện tích canh tác được phục vụ bởi hệ thống thủy lợi. Trong 25 năm qua, khu vực này đã trải qua 17 đợt hạn hán lớn, gây thiệt hại nghiêm trọng cho cây trồng như lúa, cà phê và hồ tiêu. Nguồn nước ngầm cũng đang suy thoái, làm tăng chi phí sản xuất cho nông dân.
Với những nỗ lực hiện tại, hy vọng rằng công nghệ viễn thám sẽ mang lại những giải pháp hiệu quả, giúp Tây Nguyên vượt qua những thách thức do hạn hán gây ra, đồng thời phát triển bền vững trong tương lai.