Tài khoản
Giáo hoàng Francis đã để lại một dấu ấn sâu sắc trong lòng tín đồ Công giáo với những nỗ lực không ngừng nhằm làm cho Giáo hội trở nên cởi mở và hòa nhập hơn. Tuy nhiên, di sản này sẽ ra sao khi ông không còn? Tương lai của Tòa thánh Vatican sẽ phụ thuộc vào sự lựa chọn của những người lãnh đạo mới.
Tòa thánh Vatican đã thông báo rằng Giáo hoàng Francis đã qua đời tại Nhà Thánh Marta, hưởng thọ 88 tuổi. Các hồng y sẽ bắt đầu quá trình bầu chọn người kế nhiệm trong vòng 2-3 tuần tới, một sự kiện có thể kéo dài nhiều ngày và sẽ quyết định hướng đi của Giáo hội trong tương lai.
Quá trình này không chỉ đơn thuần là việc chọn ra một người lãnh đạo mới, mà còn là một quyết định quan trọng về việc tiếp tục di sản của Giáo hoàng Francis. Liệu họ có tiếp tục con đường cởi mở, hòa nhập mà ông đã xây dựng hay quay trở lại với những quan điểm truyền thống hơn trong quá khứ?
Chắc chắn rằng, đây sẽ là một chủ đề gây tranh cãi trong mật nghị hồng y, nơi mà các hồng y sẽ thảo luận và đưa ra quyết định về tương lai của Tòa thánh Vatican và Giáo hội Công giáo.
Giáo hoàng Francis đã lãnh đạo Tòa thánh trong bối cảnh Giáo hội phải đối mặt với nhiều vụ bê bối nghiêm trọng, từ lạm dụng tình dục đến các vấn đề tài chính. Ông đã thể hiện sự khiêm nhường và tận tụy, bảo vệ những người yếu thế và thường xuyên xin lỗi về những sai lầm trong quá khứ của Giáo hội.
Trong suốt hơn 12 năm qua, nhiều người đã hy vọng rằng “hiệu ứng Giáo hoàng Francis” sẽ thu hút tín đồ trở lại với Giáo hội. Tuy nhiên, thực tế cho thấy số lượng người tham gia Giáo hội vẫn tiếp tục giảm ở các nước phương Tây, mặc dù có sự gia tăng ở khu vực Nam bán cầu.
Giáo hoàng đã đạt được nhiều thành tựu trong việc giải quyết các bê bối, nhưng cũng phải đối mặt với những phản ứng trái chiều từ cộng đồng tín đồ. Ông đã truyền tải những thông điệp mạnh mẽ về các vấn đề như nghèo đói, biến đổi khí hậu và lòng trắc ẩn đối với người nhập cư.
Giáo hoàng Francis cũng đã thể hiện sự khoan dung đối với những người từng bị gạt ra ngoài lề, như cộng đồng LGBT, và đã thúc đẩy vai trò của phụ nữ trong Giáo hội. Ông từng phát biểu: “Nếu một người đồng tính có thiện chí tìm đến Chúa, tôi có quyền gì phán xét?”.
Vào năm 2016, ông đã thách thức các giáo sĩ Công giáo khi ban phước cho những mối quan hệ “bất thường” và xem xét việc cho phép phụ nữ đảm nhận vai trò phó tế trong Giáo hội.
Những thay đổi mà Giáo hoàng Francis thực hiện đã được nhiều tín đồ theo xu hướng tự do hoan nghênh, nhưng cũng khiến không ít người bảo thủ cảm thấy thất vọng, cho rằng ông đã làm suy yếu giáo lý của Giáo hội.
Giáo hoàng Francis đã sử dụng nhiệm kỳ của mình để thay đổi hướng đi mà những người tiền nhiệm như giáo hoàng Benedict XVI và John Paul II đã theo đuổi.
Giáo hoàng John Paul II từng bị chỉ trích vì không xử lý triệt để các bê bối lạm dụng tình dục. Giáo hoàng Francis đã cố gắng sửa chữa điều này, đồng thời tạo ra một không gian để thảo luận và bày tỏ ý kiến bất đồng trong Giáo hội, điều mà trước đây không được phép.
Ông cũng đã sa thải hoặc cô lập nhiều quan chức bảo thủ trong Tòa thánh, những người không đồng tình với đường hướng của ông.
Trong khi người tiền nhiệm Benedict XVI từng có những phát ngôn gây phẫn nộ trong cộng đồng Hồi giáo, Giáo hoàng Francis đã chủ động tiếp cận và xây dựng mối quan hệ với các lãnh đạo Hồi giáo, đặc biệt là ở những nơi mà tín đồ Công giáo đang gặp khó khăn.
Giáo hoàng đã bổ nhiệm hàng nghìn giám mục và hơn một nửa số hồng y hiện tại đều do ông bổ nhiệm, thường là những người có quan điểm tương đồng với ông về việc gần gũi với người nghèo và ưu tiên các vấn đề về khí hậu.
Trong số 141 hồng y dưới 80 tuổi hiện nay, 111 người được Giáo hoàng Francis bổ nhiệm. Đây sẽ là những người tham gia mật nghị hồng y sắp tới để quyết định người kế nhiệm ông và tương lai của di sản mà ông đã xây dựng.
Mật nghị này cũng sẽ đánh dấu một bước ngoặt lịch sử khi đa số hồng y đến từ bên ngoài châu Âu, điều này hoàn toàn khác biệt so với sự kiện bầu giáo hoàng Pius XII năm 1939.
Ed Kilgore, một nhà bình luận, cho rằng những cuộc tranh luận căng thẳng có thể xảy ra trong quá trình thảo luận tìm người kế nhiệm tại mật nghị. Ông nhận định rằng người kế nhiệm có thể là một hồng y đến từ châu Phi hoặc châu Á, có quan điểm truyền thống về giáo lý, nhưng cũng có thể là một giáo hoàng đến từ Italy, những người đã từng nắm giữ quyền lực trong Giáo hội suốt nhiều thế kỷ qua.
Thùy Lâm
