Tài khoản
Tổng thống Pháp Emmanuel Macron đã đưa ra lời kêu gọi mạnh mẽ tới các quốc gia trong Liên minh châu Âu (EU) về việc ngừng mua sắm vũ khí từ Mỹ, đặc biệt là các loại tên lửa và tiêm kích. Ông nhấn mạnh rằng các nước châu Âu nên ưu tiên sử dụng khí tài sản xuất trong khu vực để nâng cao năng lực sản xuất quốc phòng của chính mình.
Trong một cuộc phỏng vấn gần đây, ông Macron đã đề xuất rằng các quốc gia đang sử dụng hệ thống tên lửa Patriot của Mỹ có thể chuyển sang hệ thống SAMP/T, được phát triển bởi Pháp và Italy. Ông cũng khuyến nghị các nước đã mua tiêm kích F-35 của Mỹ nên xem xét việc thay thế bằng chiến đấu cơ Rafale, một sản phẩm nổi bật của ngành công nghiệp quốc phòng Pháp.
Ông Macron lập luận rằng châu Âu cần thay đổi cách tiếp cận trong việc mua sắm quốc phòng, từ việc ưu tiên các sản phẩm của Mỹ sang việc đầu tư vào các sản phẩm do các đối tác trong khu vực sản xuất. Điều này không chỉ giúp tăng cường sản lượng quốc phòng mà còn tạo ra sự độc lập hơn cho châu Âu trong lĩnh vực an ninh.
Chính phủ Pháp đang khuyến khích các tập đoàn quốc phòng trong nước cải cách quy trình sản xuất và tìm kiếm các giải pháp để giảm chi phí đầu vào. Mục tiêu là hạ giá thành sản phẩm vũ khí, từ đó làm cho các sản phẩm của Pháp trở nên hấp dẫn hơn đối với các quốc gia châu Âu.
Tiêm kích Dassault Rafale của không quân Pháp đã thể hiện khả năng vượt trội trong các cuộc diễn tập gần đây, cho thấy tiềm năng của nó trong việc thay thế các loại tiêm kích hiện có. Theo Viện Nghiên cứu Hòa bình Quốc tế Stockholm (SIPRI), Pháp hiện đang đứng thứ hai thế giới về xuất khẩu vũ khí, chỉ sau Mỹ, với giá trị xuất khẩu tăng mạnh trong những năm gần đây.
Trong khi đó, các quốc gia châu Âu lại đang gia tăng việc mua sắm vũ khí từ Mỹ. Theo báo cáo của SIPRI, châu Âu đã trở thành khu vực tiêu thụ vũ khí lớn nhất từ Mỹ trong giai đoạn 2020-2024, với nhiều hợp đồng lớn cho các tiêm kích tàng hình F-35.
Nhà nghiên cứu Pieter Wezeman từ SIPRI cho biết, việc nhập khẩu vũ khí từ Mỹ đã gia tăng đáng kể, với gần 500 chiến đấu cơ đã được các nước NATO ở châu Âu đặt hàng. Tuy nhiên, một số chuyên gia và cựu quan chức Đức đã bày tỏ lo ngại về việc tiêm kích F-35 có thể bị kiểm soát từ xa bởi Mỹ, điều này làm dấy lên những câu hỏi về tính độc lập trong khả năng tác chiến của các quốc gia sử dụng loại máy bay này.
Trong bối cảnh đó, một số quốc gia châu Âu đã bắt đầu xem xét lại các kế hoạch mua sắm vũ khí của mình. Bộ Quốc phòng Bồ Đào Nha, chẳng hạn, đã quyết định từ bỏ kế hoạch mua F-35 do lo ngại về khả năng Mỹ có thể áp đặt các hạn chế về vận hành và bảo trì. Điều này cho thấy sự chuyển mình trong tư duy của các quốc gia châu Âu về việc phụ thuộc vào vũ khí Mỹ trong bối cảnh chính trị toàn cầu ngày càng phức tạp.
Thanh Danh (Theo Politico, EurAsia Times)
