Tài khoản
Trong bối cảnh phát triển hạ tầng giao thông ngày càng trở nên cấp thiết, việc giải phóng mặt bằng cho dự án đường sắt tốc độ cao Bắc – Nam đã trở thành một trong những nhiệm vụ quan trọng hàng đầu. Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà đã khẳng định rằng dự án này sẽ được thực hiện độc lập và sử dụng ngân sách từ Trung ương, nhằm đảm bảo tiến độ và chất lượng công trình.
Chỉ đạo triển khai dự án
Trong cuộc họp diễn ra vào chiều ngày 16/6, Phó Thủ tướng đã giao Bộ Tài chính có trách nhiệm hướng dẫn việc bố trí vốn cho 15 tỉnh thành có tuyến đường đi qua. Đồng thời, Bộ Xây dựng và Bộ Nông nghiệp cũng sẽ phối hợp với các địa phương để tổ chức thực hiện các bước cần thiết. Điều này cho thấy sự quyết tâm của Chính phủ trong việc thúc đẩy tiến độ dự án.
Ý nghĩa chiến lược của tuyến đường sắt
Phó Thủ tướng nhấn mạnh rằng tuyến đường sắt tốc độ cao Bắc – Nam không chỉ có ý nghĩa trong việc kết nối các vùng miền mà còn góp phần quan trọng vào sự phát triển kinh tế xã hội của đất nước. Do đó, việc giải phóng mặt bằng cần được thực hiện một cách khẩn trương và bài bản, với mục tiêu bắt đầu triển khai vào tháng 8 tới đây, bao gồm cả công tác tái định cư.
Rà soát thực địa và lập kế hoạch cụ thể
Bộ Xây dựng sẽ làm việc trực tiếp với từng địa phương để rà soát thực địa, đặc biệt là tại các đoạn tuyến đi qua những khu vực nhạy cảm như rừng tự nhiên, khu vực quốc phòng, di sản văn hóa và khu dân cư đông đúc. Mặc dù hướng tuyến đã được xác định trên bản đồ, các địa phương cần chủ động xác định diện tích đất và dân cư bị ảnh hưởng để có phương án cụ thể.
Điều chỉnh quy hoạch và đề xuất tái định cư
Các địa phương cũng được yêu cầu điều chỉnh quy hoạch xung quanh các nhà ga để tối ưu hóa kết nối giao thông và phát triển đô thị hiện đại. Trong khi hồ sơ thiết kế chưa hoàn chỉnh, các tỉnh có thể tạm gửi đề xuất về phần tái định cư để được cấp vốn, nhằm tránh tình trạng đùn đẩy trách nhiệm giữa các bộ ngành.
Thành lập Ban chỉ đạo tại các tỉnh
Phó Thủ tướng yêu cầu mỗi tỉnh thành lập Ban chỉ đạo và tổ giúp việc để điều hành trực tiếp công tác giải phóng mặt bằng và tái định cư. Việc phân cấp cho xã là cần thiết, nhưng các xã phải chịu trách nhiệm trước Trung ương về tiến độ và chất lượng công việc.
Thông tin về tuyến đường sắt
Tuyến đường sắt tốc độ cao Bắc – Nam có chiều dài lên tới 1.541 km, kết nối từ ga Ngọc Hồi (Hà Nội) đến ga Thủ Thiêm (TP HCM), đi qua 15 tỉnh thành. Dự kiến, tuyến sẽ có 23 ga, trong đó có 5 ga hàng hóa, và nhu cầu sử dụng đất khoảng 10.800 ha, với hơn 120.000 hộ dân cần tái định cư.
Tiến độ thực hiện và kiến nghị từ các tỉnh
Đến nay, Bộ đã bàn giao hồ sơ thiết kế sơ bộ và ranh giới giải phóng mặt bằng cho 20 địa phương. Tuy nhiên, chỉ có một số tỉnh như Ninh Bình đã thành lập Ban chỉ đạo, trong khi các tỉnh khác cần khẩn trương hoàn thành rà soát nhu cầu tái định cư. Các địa phương phải hoàn thành công tác giải phóng mặt bằng trước tháng 12/2026 để kịp bàn giao cho nhà thầu thi công.
Đề xuất từ các lãnh đạo địa phương
Các tỉnh cũng đã kiến nghị được ứng vốn để xây dựng hạ tầng tái định cư và hỗ trợ xác định hướng tuyến chính thức, nhằm tránh đi qua khu tái định cư hoặc di tích. Phó Chủ tịch TP Hà Nội đã đề xuất chọn các nhà ga lớn như Ngọc Hồi hoặc Thường Tín để khởi công dự án vào ngày 19/8. Trong khi đó, TP HCM cũng đề nghị tích hợp mô hình phát triển đô thị theo hướng giao thông tại ga Thủ Thiêm để khai thác hiệu quả hạ tầng đường sắt.
