Trong bối cảnh cải cách hành chính đang diễn ra mạnh mẽ, việc rà soát chính sách tiền lương cho cán bộ công chức là một nhiệm vụ cấp bách. Bộ Nội vụ đang tiến hành đánh giá toàn diện các quy định về tiền lương và phụ cấp nhằm thích ứng với mô hình chính quyền địa phương hai cấp, sau khi bỏ cấp huyện.
Thông tin này đã được Bộ trưởng Nội vụ thông báo trong phiên họp của Ủy ban Thường vụ Quốc hội vào ngày 17/4, nơi thảo luận về tình hình thực hiện cải cách tiền lương, điều chỉnh lương hưu và các chính sách trợ cấp xã hội. Việc rà soát này không chỉ nhằm đảm bảo tính hợp lý trong chi trả lương mà còn để nâng cao hiệu quả hoạt động của bộ máy nhà nước.
Bộ trưởng cho biết, việc hoàn thiện các quy định về lương và phụ cấp là điều cần thiết và phải được thực hiện ngay, với mục tiêu hoàn tất các nghị định thay thế trước ngày 30/6. Điều này sẽ giúp đảm bảo quyền lợi cho cán bộ, công chức trong bối cảnh chuyển đổi mô hình chính quyền.
Năm 2026 được xác định là thời điểm quan trọng để hoàn thiện hệ thống thể chế từ Trung ương đến địa phương, trong đó có các chính sách ảnh hưởng trực tiếp đến việc xây dựng chính quyền địa phương hai cấp. Tuy nhiên, do nguồn ngân sách hạn chế, Chính phủ chưa có kế hoạch điều chỉnh mức lương cơ sở trong năm 2026.
Bà Trà cũng nhấn mạnh rằng hiện tại chưa có cơ sở để tăng lương, và điều này phụ thuộc vào tình hình kinh tế trong năm 2025. Dự báo cho thấy, tình hình kinh tế sẽ gặp nhiều khó khăn, có thể ảnh hưởng đến thu ngân sách.
Chủ tịch Quốc hội đã yêu cầu Chính phủ cung cấp thông tin chi tiết về mức tiết kiệm ngân sách từ việc giảm tổ chức và biên chế sau khi sắp xếp. Chính phủ cũng cần tính toán cụ thể chi phí cho bộ máy sau khi bỏ cấp huyện và giảm số xã, đồng thời xác định khoản tiết kiệm để đầu tư phát triển và thực hiện các chính sách an sinh xã hội.
Chủ tịch Quốc hội cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc khuyến khích trả lương theo hiệu suất công việc, với các tiêu chí đánh giá rõ ràng để khen thưởng và thúc đẩy năng suất lao động. Ông cho rằng, việc có thêm thu nhập ngoài lương cơ bản sẽ tạo động lực cho cán bộ, công chức.
Về lâu dài, Chủ tịch Quốc hội đề nghị Chính phủ và Bộ Nội vụ nghiên cứu các chính sách thu nhập nhằm giảm sự phụ thuộc vào phụ cấp, đồng thời đảm bảo quyền lợi cho người lao động. Ông đã dẫn chứng kinh nghiệm của một số quốc gia trong việc sử dụng công nghệ để tinh gọn bộ máy, từ đó tạo nguồn lực để trả lương cao hơn.
Liên quan đến việc điều chỉnh mức lương cơ sở từ 1,8 triệu lên 2,34 triệu đồng/tháng từ ngày 1/7/2024, Chính phủ đã đánh giá đây là một nỗ lực lớn trong bối cảnh còn nhiều khó khăn. Chính sách này đã góp phần cải thiện đời sống cho người hưởng lương.
Tuy nhiên, theo phản ánh từ nhiều địa phương, việc chi trả lương tăng thêm sau điều chỉnh gặp khó khăn, thậm chí một số nơi phải tạm ứng hoặc vay mượn. Việc cấp kinh phí cho trợ cấp ưu đãi người có công cũng chưa được thực hiện kịp thời, gây tâm tư cho người hưởng.
Ủy ban Văn hóa và Xã hội đã đề nghị Chính phủ đánh giá tổng thể tỷ trọng chi tiền lương trong tổng chi ngân sách nhà nước. Cải cách tiền lương là một nhiệm vụ quan trọng, đòi hỏi nguồn lực ổn định và đảm bảo tính khả thi, hiệu quả của chính sách.
Nguyễn Minh