Tài khoản
Trong bối cảnh ô nhiễm không khí ngày càng gia tăng tại các thành phố lớn như Hà Nội và TP HCM, việc kiểm định khí thải xe máy trở thành một vấn đề cấp bách. Với hơn 14 triệu xe máy đang lưu hành, nhiều chuyên gia lo ngại rằng việc thực hiện kiểm định khí thải từ ngày 1/7/2027 có thể dẫn đến tình trạng quá tải và không thể thực hiện được.
Thời gian áp dụng kiểm định khí thải
Theo dự thảo mới nhất từ Bộ Nông nghiệp và Môi trường, lộ trình kiểm định khí thải sẽ được triển khai theo từng giai đoạn. Hà Nội và TP HCM sẽ bắt đầu từ 1/7/2027, tiếp theo là Hải Phòng, Đà Nẵng, Cần Thơ và Huế vào 1/7/2028, và các tỉnh thành còn lại sẽ thực hiện từ 1/7/2030.
Hai thông số chính cần kiểm định là Cacbon Monoxit (CO) và Hydrocacbon (HC). CO sẽ được đo theo tỷ lệ phần trăm thể tích, trong khi HC sẽ được đo theo đơn vị ppm thể tích. Các mức kiểm định sẽ được phân chia theo năm sản xuất của xe, từ mức thấp nhất cho xe sản xuất trước năm 2008 đến mức cao nhất cho xe sản xuất sau 1/7/2026.
Thông số khí thải cụ thể
Đối với xe máy, các mức kiểm định được quy định như sau:
- Mức 1: Xe sản xuất trước năm 2016
- Mức 2: Xe sản xuất từ năm 2017 đến 30/6/2027
- Mức 3: Xe sản xuất từ 1/7/2027 trở đi
Để tạo điều kiện cho người dân làm quen với quy định mới, cơ quan chức năng sẽ không xử phạt trong 18 tháng đầu tiên, mà chỉ tập trung vào việc nhắc nhở và tuyên truyền.
Thách thức trong việc triển khai kiểm định
Tại một buổi tham vấn về quy chuẩn quốc gia về khí thải, ông Trần Hoàng Phong, đại diện Cục Đăng kiểm Việt Nam, đã bày tỏ lo ngại về khả năng thực hiện kiểm định đồng loạt cho số lượng lớn xe máy. Ông cho rằng việc kiểm định xe máy khác với ôtô, vì hiện tại chưa có hệ thống kiểm định ổn định cho xe máy.
Hiện tại, Hà Nội có khoảng 5,6 triệu xe đã đăng ký, trong khi TP HCM có khoảng 8,6 triệu xe. Nếu mỗi xe mất khoảng 7 phút để kiểm tra khí thải, Hà Nội cần khoảng 400 cơ sở kiểm định và TP HCM cần 600 cơ sở. Tuy nhiên, hiện tại chỉ có 70 cơ sở kiểm định ôtô, và việc chuyển đổi để phục vụ cho xe máy sẽ đòi hỏi đầu tư lớn về cơ sở vật chất và đào tạo nhân lực.
Giải pháp cho vấn đề kiểm định
Ông Phong cũng đề xuất rằng nên bắt đầu kiểm định với những xe có mức phát thải cao, đặc biệt là những xe sản xuất trước năm 2009. Số lượng xe này ở Hà Nội và TP HCM là rất lớn, và việc kiểm định trước cho nhóm xe này sẽ giúp giảm áp lực cho hệ thống kiểm định trong giai đoạn đầu.
Chuyên gia Nguyễn Đông Phong cũng đồng tình với quan điểm này, cho rằng lộ trình kiểm định khí thải cho xe máy là một thách thức lớn do chưa từng được thực hiện trước đây. Ông nhấn mạnh rằng áp lực sẽ rất lớn nếu không có sự chuẩn bị kỹ lưỡng.
Hướng đi tương lai
Để giải quyết vấn đề này, các cơ quan chức năng cần có sự phối hợp chặt chẽ và đưa ra các chính sách hỗ trợ cho các cơ sở kiểm định. Việc xây dựng một hệ thống kiểm định hiệu quả cho xe máy không chỉ giúp giảm ô nhiễm mà còn nâng cao ý thức của người dân về bảo vệ môi trường.
Cuối cùng, việc thực hiện kiểm định khí thải xe máy không chỉ là trách nhiệm của cơ quan nhà nước mà còn cần sự chung tay của cộng đồng và các doanh nghiệp trong ngành giao thông vận tải.
