Tài khoản
Trong bối cảnh căng thẳng gia tăng giữa Ukraine và Nga, việc bảo vệ các tiêm kích F-16 trở thành một nhiệm vụ cấp bách. Ukraine đã bắt đầu triển khai hệ thống bảo trì và vận hành di động cho các máy bay này, nhằm giảm thiểu nguy cơ bị tấn công từ phía đối phương.
Vào ngày 28/7, một video đã ghi lại những vụ nổ tại sân bay Starokostyantyniv, miền tây Ukraine, được cho là do hai tên lửa hành trình Kh-101 mang đầu đạn chùm gây ra. Đây là một trong những căn cứ quan trọng của không quân Ukraine, nơi đặt phi đội F-16.
AMK Mapping, một tài khoản chuyên theo dõi dữ liệu tình báo mở, cho biết trong cuộc tấn công này, khoảng 8 tên lửa Kh-101, ba quả đạn siêu vượt âm Kinzhal và 12 máy bay không người lái tự sát đã tấn công căn cứ này. Điều này cho thấy sự gia tăng cường độ tấn công của Nga nhằm vào các mục tiêu quân sự của Ukraine.
Vụ tấn công vào căn cứ Starokostyantyniv đã làm dấy lên lo ngại về sự an toàn của phi đội F-16, một trong những khí tài hiện đại nhất của Ukraine. Theo thông tin từ Kyiv Independent, chính quyền Ukraine thường không công bố chi tiết về thiệt hại sau các cuộc tấn công, khiến việc đánh giá mức độ thiệt hại trở nên khó khăn.
Peter Layton, một cựu sĩ quan không quân Australia, nhấn mạnh rằng việc giữ bí mật vị trí của tiêm kích F-16 là yếu tố quan trọng để bảo vệ chúng khỏi các cuộc tấn công. F-16 là một loại máy bay phức tạp, yêu cầu nhiều nhân lực và thiết bị hỗ trợ, điều này khiến cho việc phân tán phi đội trở nên khó khăn.
Layton cũng chỉ ra rằng tên lửa đạn đạo Iskander-M là một trong những mối đe dọa lớn nhất đối với phi đội F-16 của Ukraine. Thời gian từ khi máy bay bị phát hiện đến khi tên lửa tấn công là rất ngắn, chỉ trong vài phút.
Các nguồn tin từ phía Nga cho rằng các cuộc tấn công đã phá hủy một số tiêm kích F-16 của Ukraine, tuy nhiên Kiev chỉ xác nhận có 4 chiếc F-16 bị rơi trong khi thực hiện nhiệm vụ.
Tình hình có thể sẽ được cải thiện khi Ukraine tiếp nhận các tổ hợp bảo trì và vận hành di động cho tiêm kích F-16. Những tổ hợp này bao gồm các phương tiện phục vụ sửa chữa và bảo trì, giúp tăng cường khả năng hoạt động của phi đội.
Mỗi tổ hợp bao gồm hai nhóm phương tiện, một nhóm chuyên sửa chữa và bảo trì, và một nhóm lập kế hoạch tác chiến. Nhóm bảo trì có một xe tải di động có khả năng sửa chữa hư hại nhẹ và thử nghiệm vũ khí, cùng với các xe tải khác để hỗ trợ lắp đạn cho tiêm kích.
Hệ thống này giúp giảm số lượng nhân sự cần thiết cho việc lắp đạn từ 10-12 người xuống còn 3 người, từ đó tiết kiệm nhân lực và tăng tốc độ nạp đạn. Nhóm lập kế hoạch tác chiến cũng được trang bị các hệ thống máy tính hiện đại để hỗ trợ trong việc lập kế hoạch chiến đấu.
Layton cho rằng biện pháp này sẽ cho phép tiêm kích F-16 được triển khai ở nhiều địa điểm khác nhau, bao gồm cả các sân bay dân sự hoặc những khu vực xa trung tâm, từ đó giảm thiểu nguy cơ mất nhiều máy bay trong một cuộc tấn công.
Taras Chmut, người đứng đầu quỹ hỗ trợ quân đội Ukraine, cho biết mục tiêu của dự án là giúp phi đội F-16 thích ứng với tình hình chiến sự hiện tại. Ông nhấn mạnh rằng các máy bay này cần phải hoạt động liên tục và luôn phải đối mặt với sự truy lùng từ quân đội Nga.
Các quốc gia như Mỹ, Australia và Thụy Điển đã từng triển khai các hệ thống tương tự, trong đó không quân Mỹ đã áp dụng chiến thuật phân tán máy bay để giảm thiểu thiệt hại trong trường hợp bị tấn công bất ngờ.
Anastasiia Yurchyshyna, phát ngôn viên của quỹ hỗ trợ quân đội Ukraine, cho biết Ukraine đã học hỏi từ các đối tác, đặc biệt là Đan Mạch, nhưng vẫn phát triển các hệ thống phù hợp với nhu cầu thực tế của mình.
Đan Mạch, Hà Lan, Na Uy và Bỉ đã cam kết viện trợ khoảng 80 tiêm kích F-16 cho Ukraine, với lô đầu tiên được chuyển giao vào tháng 7/2024. Tuy nhiên, hiện tại vẫn chưa rõ số lượng máy bay còn lại trong tình trạng sẵn sàng chiến đấu là bao nhiêu.
Layton nhấn mạnh rằng việc tiếp nhận thêm tiêm kích F-16 và áp dụng chiến thuật phân tán sẽ giúp bảo vệ phi đội và xây dựng lực lượng mạnh mẽ hơn trong bối cảnh chiến sự kéo dài.
