Trong thời đại công nghệ số, việc kết nối và tìm kiếm tình bạn hay tình yêu qua mạng đã trở nên phổ biến. Tuy nhiên, điều này cũng mở ra cơ hội cho những kẻ lừa đảo lợi dụng lòng tin của người khác. Một câu chuyện điển hình là của ông Laurence Pang, một diễn viên 78 tuổi tại Singapore, người đã trở thành nạn nhân của một vụ lừa đảo tinh vi.
Ông Pang, mặc dù đã từng cảnh giác với các hình thức lừa đảo trực tuyến, nhưng khi gặp gỡ một người phụ nữ trẻ qua một trang web hẹn hò, ông đã không thể cưỡng lại sức hấp dẫn. Sau một thời gian trò chuyện, ông đã bị thuyết phục đầu tư gần 30.000 USD vào một dự án thương mại điện tử mà sau đó ông phát hiện ra là một trò lừa đảo. Khi cố gắng liên lạc với người phụ nữ này qua video, ông đã sốc khi nhận ra người xuất hiện không giống như hình ảnh mà cô đã gửi cho ông.
Ông Pang chia sẻ: “Giống như nhiều người khác trong độ tuổi của tôi, tôi thường xuyên nhận được những tin nhắn đáng ngờ. Nhưng vụ lừa đảo này lại tinh vi hơn rất nhiều”. Đây không chỉ là câu chuyện của riêng ông, mà còn là thực trạng đáng báo động tại Singapore, nơi hàng chục nghìn người đã trở thành nạn nhân của các vụ lừa đảo trực tuyến trong năm qua, với tổng thiệt hại lên tới 1,1 tỷ SGD.
Thống kê cho thấy, số vụ lừa đảo đã tăng 70% so với năm trước, và nhiều nạn nhân không báo cáo với cơ quan chức năng. Theo Liên minh Chống lừa đảo Toàn cầu, con số thực tế có thể còn cao hơn nữa. Điều này cho thấy rằng, mặc dù Singapore là một quốc gia phát triển và có ý thức pháp luật cao, nhưng người dân vẫn dễ dàng trở thành mục tiêu của những kẻ lừa đảo.
Chuyên gia trong lĩnh vực chống lừa đảo cho biết: “Họ có tiền nhưng lại thiếu cảnh giác”. Các trung tâm lừa đảo lớn thường hoạt động tại các quốc gia như Campuchia, Myanmar và Lào, nơi mà nạn nhân thường bị buôn bán và lợi dụng. Nick Court, phó giám đốc phòng Tội phạm Tài chính của Interpol, cho biết phần lớn các hoạt động lừa đảo này xuất phát từ các trung tâm trực tuyến ở Đông Nam Á.
Singapore đã trở thành một trong những quốc gia có tỷ lệ nạn nhân lừa đảo cao nhất thế giới. Năm 2023, thiệt hại bình quân đầu người do lừa đảo ở đây lên tới 4.031 USD, vượt qua cả Thụy Sĩ và Áo. Mặc dù số tiền bị lừa đảo có thể giảm trong năm 2024, nhưng số vụ trình báo cảnh sát lại tăng lên 10%, cho thấy tình hình vẫn rất nghiêm trọng.
Chính phủ Singapore đã xem xét áp dụng các biện pháp mạnh tay để ngăn chặn tình trạng này, bao gồm cả việc áp dụng hình phạt nghiêm khắc đối với những kẻ lừa đảo. Bà Loretta Yuen, Chủ tịch Ủy ban Chống lừa đảo thuộc Hiệp hội Ngân hàng Singapore, cho biết: “Chúng tôi tin rằng biện pháp này sẽ có tác dụng răn đe”.
Nhiều nạn nhân đã mất đi số tiền tiết kiệm của mình do bị lừa đảo qua các hình thức như thương mại điện tử, việc làm, tình cảm và mạo danh nhân viên công quyền. Hơn 80% vụ lừa đảo xảy ra tại Singapore là do nạn nhân tự chuyển tiền hoặc tài sản mã hóa sau khi bị thao túng.
Những kẻ lừa đảo hiện nay còn sử dụng công nghệ cao như video giả mạo và phần mềm AI để thực hiện các hành vi lừa đảo. Cơ quan Tiền tệ Singapore đã cảnh báo về việc kẻ xấu thường sử dụng AI để giả danh quan chức, yêu cầu nạn nhân chuyển tiền từ tài khoản doanh nghiệp.
Việc các ngân hàng tại Singapore đầu tư vào số hóa đã tạo điều kiện thuận lợi cho tội phạm trong việc chuyển tiền ra khỏi hệ thống ngân hàng. Một số ngân hàng đã bắt đầu áp dụng các biện pháp kiểm tra chặt chẽ hơn để ngăn chặn tình trạng này. Tuy nhiên, khi nạn nhân đã tin tưởng vào kẻ lừa đảo, việc ngăn chặn họ chuyển tiền trở nên rất khó khăn.
Đa số nạn nhân bị tiếp cận qua các nền tảng mạng xã hội như Facebook, WhatsApp và Instagram. Hãng Meta đã thông báo rằng họ đang đầu tư vào công nghệ mới để ngăn chặn nội dung lừa đảo. Tuy nhiên, ngay cả các chiến dịch chống lừa đảo của cảnh sát cũng bị kẻ gian lợi dụng, với hàng nghìn vụ giả danh quan chức để lừa đảo.
Ông Pang đã hối hận vì đã bỏ qua nhiều dấu hiệu cảnh báo và vẫn tin rằng Mika có thể đã bị ép buộc. Ông nhấn mạnh rằng: “Điều quan trọng nhất là nếu ai đó nhắc đến tiền hoặc tiền điện tử, đó là dấu hiệu cực kỳ nguy hiểm. Chắc chắn đó là lừa đảo”.
Hồng Hạnh (Theo FT)