Tài khoản
Trong những năm gần đây, nhiều quốc gia đã áp dụng phương pháp đánh chìm tàu cũ để tạo ra các rạn san hô nhân tạo, không chỉ nhằm bảo vệ môi trường mà còn phát triển Du lịch biển. Đây là một xu hướng mới mẻ, mang lại lợi ích cho cả hệ sinh thái và cộng đồng địa phương.
Việc đánh chìm tàu cũ được thực hiện một cách an toàn, với quy trình loại bỏ hoàn toàn nhiên liệu, hóa chất độc hại và các vật liệu nguy hiểm. Những con tàu này sau khi được xử lý sẽ trở thành môi trường sống lý tưởng cho các loài cá và san hô, đồng thời thu hút du khách và các nhà nghiên cứu sinh học biển. Mô hình này không chỉ giúp phục hồi đa dạng sinh học mà còn tạo ra sinh kế mới cho cư dân ven biển, nâng cao nhận thức về bảo vệ đại dương.
Tàu MV Shingle, một trong những ví dụ điển hình, dài 60 mét và từng là tàu buôn lậu thuốc lá. Sau khi tiêu tốn khoảng 2 triệu euro cho việc bảo trì và xử lý các chất độc hại, tàu đã được đánh chìm ngoài khơi tỉnh Mayo, Ireland vào năm 2024, trở thành rạn san hô nhân tạo đầu tiên của quốc gia này.
Tàu MV Shingle tại Ireland
Dự án này được ví như một “ốc đảo dưới đáy đại dương” ở Đại Tây Dương, hiện MV Shingle đã trở thành nơi cư trú của nhiều loài sinh vật biển, thu hút đông đảo thợ lặn và nhà khoa học. Điều này không chỉ giúp phát triển du lịch sinh thái mà còn nâng cao giá trị của khu vực Mayo.
Ba tàu Inchcape tại Các tiểu vương quốc Arab Thống nhất
Vào năm 2025, chính phủ Các tiểu vương quốc Arab Thống nhất đã quyết định đánh chìm ba tàu cũ mang tên Inchcape 1, Inchcape 2 và Inchcape 10, với chiều dài từ 50 đến 70 mét, ngoài khơi bờ đông nước này. Những tàu này đã được làm sạch hoàn toàn trước khi được hạ thủy.
Chỉ sau một thời gian ngắn, các rạn san hô nhân tạo đã hình thành, thu hút nhiều loài cá, rùa biển và cá mập. Những điểm lặn mới này nhanh chóng trở thành điểm đến yêu thích của du khách và thợ lặn địa phương.
Thợ lặn Saleh Al-Dhahouri cho biết trước đây, cơ hội lặn ở khu vực này khá hạn chế, nhưng hiện tại, các xác tàu đã trở thành một phần không thể thiếu trong lịch trình lặn hàng tuần. Mintaha Al Shehhi, một thợ lặn chuyên về cá mập, nhận xét rằng sự xuất hiện của cá mập và rùa biển tại Inchcape 2 cho thấy môi trường biển đang trở nên khỏe mạnh và cân bằng hơn.
Tàu RMS Cyclops tại Mỹ
Tại quận Okaloosa, bang Florida, một dự án đánh chìm nhiều tàu lớn đã được triển khai nhằm phát triển du lịch lặn biển. Năm 2023, tàu RMS Cyclops dài 32 mét, từng phục vụ trong ngành dầu khí, đã được xử lý an toàn và đánh chìm ở độ sâu 22 mét ngoài khơi bờ biển Panhandle.
Hiện tại, RMS Cyclops đã trở thành nơi cư trú của nhiều loài sinh vật biển và là điểm lặn thu hút khách du lịch. Dự án này không chỉ thúc đẩy đa dạng sinh học mà còn góp phần vào sự phát triển kinh tế địa phương.
Theo Hiệp hội Du lịch Lặn quốc tế, hàng năm có hàng trăm tàu cũ được cố ý đánh chìm ở nhiều quốc gia để tạo ra các rạn san hô nhân tạo. Mỹ hiện đang dẫn đầu với hàng trăm điểm lặn từ xác tàu, tiếp theo là Australia, Nhật Bản và một số quốc gia Trung Đông.
Mô hình này mang lại lợi ích kép, vừa bảo tồn và phục hồi hệ sinh thái biển, vừa tạo ra sản phẩm du lịch độc đáo. Tại Florida, ngành lặn biển đóng góp hơn 4 tỷ USD mỗi năm cho nền kinh tế địa phương. Ở Các tiểu vương quốc Arab Thống nhất, các điểm lặn từ xác tàu đã giúp gia tăng 30 – 40% lượng khách quốc tế đến các vùng ven biển chỉ sau vài năm triển khai.
Các chuyên gia môi trường đánh giá rằng nếu được quản lý đúng cách và đặt ở vị trí phù hợp, các rạn san hô nhân tạo từ xác tàu có thể tồn tại hàng chục năm, trở thành “lá phổi xanh” dưới đáy biển và là nguồn sống cho cộng đồng ven bờ. Xu hướng này dự kiến sẽ tiếp tục lan rộng khi nhiều quốc gia hướng đến phát triển du lịch biển bền vững gắn liền với bảo tồn thiên nhiên.
Tuấn Anh (Theo The Washington Post, Support the Guardian)
