Trong bối cảnh thiếu hụt lao động trong lĩnh vực nông nghiệp, việc sử dụng máy bay phun thuốc đã trở thành một giải pháp phổ biến. Tuy nhiên, điều này cũng mang đến nhiều rủi ro tiềm ẩn, đặc biệt là khi người điều khiển không được đào tạo bài bản.
Ông Trần Văn Hận, một nạn nhân của vụ tai nạn do máy bay phun thuốc gây ra, vẫn chưa thể quên khoảnh khắc kinh hoàng khi ông bị va chạm với thiết bị này. “Tôi không kịp phản ứng thì cánh máy bay đã chém vào đầu cổ, khiến tôi ngã xuống đường và bất tỉnh”, ông chia sẻ. Hậu quả là ông bị gãy xương mũi và xương cằm, đồng thời có nguy cơ mất thị lực một bên mắt.
Vụ tai nạn này không phải là trường hợp đầu tiên xảy ra do máy bay phun thuốc. Trước đó, một vụ va chạm khác ở Kiên Giang đã khiến một người tử vong. Những sự cố này cho thấy sự cần thiết phải có quy định chặt chẽ hơn về việc sử dụng máy bay trong nông nghiệp.
Máy bay phun thuốc đã được ứng dụng tại Việt Nam từ hơn một thập kỷ qua và đang ngày càng trở nên phổ biến, đặc biệt ở các tỉnh miền Tây. Tại đây, số lượng máy bay nông nghiệp đã lên tới hơn 1.800 chiếc, với Long An dẫn đầu về số lượng. Những thiết bị này có thể mang theo lượng thuốc lớn và có khả năng gây sát thương cao nếu không được điều khiển đúng cách.
Mặc dù một số máy bay được trang bị cảm biến va chạm, nhưng chúng có thể bị vô hiệu hóa trong trường hợp gặp sự cố. Điều này khiến cho việc kiểm soát an toàn trở nên khó khăn hơn. Nhiều chủ sở hữu máy bay cho biết họ chưa bao giờ xin phép hoạt động, vi phạm quy định của Bộ Quốc phòng.
Trong khi đó, Bộ Quốc phòng đã có những nỗ lực để tạo điều kiện cho việc sử dụng máy bay nông nghiệp, nhưng việc giám sát vẫn còn nhiều bất cập. Theo TS Hồ Văn Chiến, nguyên Giám đốc Trung tâm Bảo vệ thực vật phía Nam, việc thiếu đào tạo cho người điều khiển máy bay phun thuốc có thể dẫn đến những hậu quả nghiêm trọng cho cây trồng và môi trường.
Ông Chiến cũng nhấn mạnh rằng cần có quy định rõ ràng về các loại thuốc được phép sử dụng trên máy bay phun thuốc, cũng như tiêu chuẩn kỹ thuật cụ thể để đảm bảo an toàn. Nếu không có hướng dẫn chi tiết, việc sử dụng máy bay phun thuốc có thể gây ra những tác động tiêu cực không chỉ cho cây trồng mà còn cho môi trường xung quanh.
Để đảm bảo an toàn, người điều khiển máy bay phun thuốc cần được xem là một nghề có điều kiện, yêu cầu họ phải trải qua các khóa đào tạo về an toàn và quy định hàng không. Nếu gây ra tai nạn hoặc vi phạm quy định, cần có chế tài xử lý nghiêm khắc tương tự như việc tước bằng lái xe.
Cuối cùng, việc cấp giấy phép bay cho người điều khiển máy bay phun thuốc cũng cần được thực hiện một cách nghiêm túc, đảm bảo rằng họ đủ năng lực và kiến thức để vận hành thiết bị này một cách an toàn.