Tài khoản
Trong bối cảnh dịch bệnh toàn cầu, việc cung cấp vaccine cho các quốc gia đang phát triển trở nên cấp thiết hơn bao giờ hết. Tuy nhiên, thông tin từ truyền thông Mỹ cho thấy rằng nước này có thể sẽ cắt giảm tài trợ cho GAVI, một liên minh quốc tế chuyên cung cấp vaccine cho những quốc gia cần hỗ trợ.
Ngày 26/3, một báo cáo dài 281 trang từ Cơ quan Phát triển Quốc tế Mỹ (USAID) đã được công bố, trong đó nêu rõ các chương trình tài trợ sẽ được duy trì hoặc chấm dứt. Theo báo cáo này, chính quyền của Tổng thống Donald Trump dự kiến sẽ cắt giảm tài trợ cho Liên minh Toàn cầu về Vaccine và Tiêm chủng (GAVI), tổ chức đã đóng vai trò quan trọng trong việc cung cấp vaccine cho các nước đang phát triển.
Không chỉ dừng lại ở GAVI, Washington cũng có kế hoạch giảm đáng kể hỗ trợ cho các chương trình phòng chống sốt rét. Tuy nhiên, một số khoản tiền vẫn sẽ được duy trì cho các nỗ lực điều trị HIV, bệnh lao và viện trợ lương thực cho những quốc gia đang phải đối mặt với xung đột hoặc thiên tai.
Hình ảnh nhân viên y tế Kenya được tiêm vaccine trong khuôn khổ cơ chế COVAX của GAVI vào tháng 3/2021 cho thấy tầm quan trọng của việc cung cấp vaccine cho các quốc gia đang phát triển.
Báo cáo cũng chỉ ra rằng chính quyền Mỹ dự kiến sẽ chấm dứt 5.341 chương trình tài trợ và chỉ duy trì 898 dự án. Tính đến ngày 21/3, chỉ có 869 trong tổng số 9.000 nhân viên của USAID còn làm việc, cho thấy sự cắt giảm mạnh mẽ trong ngân sách, ước tính sẽ giảm 40 tỷ USD hàng năm.
Hiện tại, Nhà Trắng vẫn chưa đưa ra bất kỳ bình luận nào về thông tin này. Tuy nhiên, GAVI đã nhấn mạnh rằng sự hỗ trợ từ Mỹ là vô cùng quan trọng. Tổ chức này cho biết, “Với sự giúp đỡ của Mỹ, chúng tôi có thể cứu sống hơn 8 triệu người trong 5 năm tới và mang đến cho hàng triệu trẻ em cơ hội có được tương lai khỏe mạnh, thành công”.
William Moss, giám đốc điều hành của trung tâm vaccine quốc tế thuộc trường y của Đại học John Hopkins, cảnh báo rằng việc Mỹ rút hỗ trợ tài chính cho GAVI sẽ đe dọa nghiêm trọng đến những tiến bộ trong việc giảm số ca tử vong do các bệnh có thể phòng ngừa bằng vaccine, đồng thời làm tăng nguy cơ bùng phát dịch bệnh ngay cả tại Mỹ.
Hiện tại, Mỹ đóng góp khoảng 25% ngân sách hoạt động của GAVI. Trong suốt 25 năm qua, sự hỗ trợ của Mỹ đã giúp cứu sống khoảng 18 triệu người và giúp 19 quốc gia không còn phụ thuộc vào nguồn hỗ trợ vaccine, một số quốc gia thậm chí đã trở thành nhà tài trợ.
GAVI, được thành lập vào năm 2000, đã sử dụng nguồn tiền từ chính phủ các nước và nhà tài trợ tư nhân để mua vaccine cho khoảng 50 quốc gia. Theo thông tin từ GAVI, tổ chức này đã cam kết hỗ trợ Việt Nam hơn 30 triệu USD trong giai đoạn 2021-2026 thông qua nhiều cơ chế khác nhau.
Vào tháng 1, Tổng thống Trump đã ký một sắc lệnh hành pháp yêu cầu đóng băng mọi khoản viện trợ nước ngoài của Mỹ trong 90 ngày để đánh giá lại các khoản chi tiêu. Trong đó, USAID là một trong những cơ quan bị nhắm đến nhiều nhất. Ông Trump và các đồng minh cho rằng viện trợ nước ngoài là lãng phí và không phục vụ lợi ích quốc gia. Tuy nhiên, nhiều ý kiến trái chiều cho rằng các khoản viện trợ này thực sự hỗ trợ lợi ích của Mỹ bằng cách thúc đẩy sự ổn định và cải thiện tình hình y tế ở các quốc gia khác.
Phạm Giang (Theo AFP)
