Khoa học công nghệ: Chìa khóa nâng cao sức mạnh quốc phòng

Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ, ông Nguyễn Mạnh Hùng, đã nhấn mạnh rằng việc thúc đẩy nghiên cứu và phát triển công nghệ quốc phòng là rất cần thiết để hỗ trợ cho sự nghiệp bảo vệ và xây dựng đất nước. Trong bối cảnh hiện nay, công nghệ không chỉ là công cụ mà còn là yếu tố quyết định trong việc nâng cao tiềm lực quốc phòng.

Vào chiều ngày 17/3, hội nghị đánh giá kết quả thực hiện chương trình phối hợp giữa Bộ Quốc phòng và Bộ Khoa học và Công nghệ đã diễn ra dưới sự chủ trì của Bộ trưởng Quốc phòng Phan Văn Giang và Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng. Tại hội nghị, các đại biểu đã thảo luận về phương hướng nhiệm vụ cho năm 2025 và những năm tiếp theo, nhằm đảm bảo sự phát triển bền vững trong lĩnh vực quốc phòng.

Đại tướng Phan Văn Giang đã nhấn mạnh tầm quan trọng của việc đầu tư vào nghiên cứu khoa học và phát triển công nghệ. Ông cho rằng đây là yếu tố then chốt để nâng cao sức mạnh bảo vệ Tổ quốc. Để thực hiện các nghị quyết của Đảng và Chính phủ, Quân ủy Trung ương đã xác định phát triển khoa học công nghệ là nhiệm vụ ưu tiên hàng đầu, nhằm xây dựng một quân đội hiện đại, tinh nhuệ và chính quy.

Bộ Quốc phòng đã xây dựng kế hoạch hành động cụ thể và thành lập Ban Chỉ đạo Quân ủy Trung ương để triển khai đồng bộ các hoạt động nghiên cứu khoa học và phát triển công nghệ. Điều này không chỉ giúp bảo vệ Tổ quốc mà còn tạo ra những bước tiến mới trong lĩnh vực quốc phòng.

Bộ trưởng Phan Văn Giang đã đề xuất Bộ Khoa học và Công nghệ xây dựng các cơ chế, chính sách hỗ trợ nhằm kết nối và phát triển khoa học công nghệ quân sự với sự phát triển của ngành công nghiệp quốc gia. Điều này sẽ tạo ra sức mạnh tổng hợp cho đất nước, giúp nâng cao khả năng tự chủ trong sản xuất và phát triển công nghệ.

Các đại biểu tham dự hội nghị tại trụ sở Bộ Quốc phòng. Ảnh: Giang Huy

Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng khẳng định rằng việc tăng cường tiềm lực khoa học công nghệ trong lĩnh vực quốc phòng là rất quan trọng để đảm bảo an ninh quốc gia và thúc đẩy phát triển kinh tế. Ông nhấn mạnh rằng một nền kinh tế vững mạnh sẽ là nền tảng cho một quân đội hùng cường, và sức mạnh quân sự là yếu tố quyết định để bảo vệ đất nước. Khoa học công nghệ chính là chìa khóa để nâng cao tiềm lực quốc phòng, vì vậy, ông đề nghị Bộ Quốc phòng cần đẩy mạnh nghiên cứu và phát triển công nghệ, với phương châm “nghiên cứu để phát triển” làm kim chỉ nam.

Bộ trưởng cũng cho biết Luật Khoa học và Công nghệ năm 2013 sẽ được sửa đổi thành Luật Khoa học và Công nghệ và Đổi mới sáng tạo, tập trung vào việc ứng dụng khoa học công nghệ vào đời sống. Luật mới sẽ có những thay đổi quan trọng như miễn trừ trách nhiệm dân sự cho các dự án nghiên cứu không đạt kết quả, tiếp tục cấp ngân sách cho các nghiên cứu tiềm năng, và ban hành bộ tiêu chí đánh giá kết quả hoạt động khoa học công nghệ. Cơ chế tự chủ sẽ được áp dụng, cho phép các cơ sở nghiên cứu chủ động hơn trong việc sử dụng ngân sách, trong khi Nhà nước vẫn quản lý mục tiêu và hiệu quả.

Để đạt được những đột phá trong nghiên cứu khoa học, Bộ Quốc phòng cần tập trung đầu tư mạnh mẽ vào hai trụ cột: nghiên cứu cơ bản và hạ tầng công nghệ hiện đại. Nghiên cứu cơ bản sẽ đóng vai trò nền tảng, định hướng cho các công nghệ tiên tiến, đòi hỏi việc hoạch định chiến lược rõ ràng và giao nhiệm vụ trọng điểm cho các đơn vị nghiên cứu. Đầu tư vào các dự án quy mô lớn không chỉ giảm thiểu rủi ro mà còn tối ưu hóa hiệu quả, tạo ra những bước tiến mang tính đột phá. Hạ tầng nghiên cứu với các phòng thí nghiệm đạt chuẩn quốc tế là điều kiện tiên quyết để biến ý tưởng thành hiện thực.

Song song với đó, việc phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao cần được ưu tiên hàng đầu. Chính sách đãi ngộ hấp dẫn sẽ thu hút và giữ chân nhân tài, đồng thời khơi dậy tiềm năng nghiên cứu tại các trường đại học. Để hoàn thiện hệ sinh thái sáng tạo, Quỹ phát triển Khoa học công nghệ của doanh nghiệp sẽ được mở rộng, tạo điều kiện cho doanh nghiệp đầu tư vào nghiên cứu và khởi nghiệp đổi mới sáng tạo. Điều này sẽ thúc đẩy sự tham gia tích cực của doanh nghiệp, góp phần đưa khoa học công nghệ trở thành động lực then chốt cho sự phát triển.

Bộ trưởng Khoa học và Công nghệ cam kết sẽ hỗ trợ tối đa, chủ động xác định các công nghệ chiến lược quốc gia, đặt hàng các cơ sở nghiên cứu, trong đó có các đơn vị thuộc Bộ Quốc phòng. Với thế mạnh là đơn vị nghiên cứu khoa học công nghệ uy tín, Bộ Quốc phòng sẽ chịu trách nhiệm xác định các sản phẩm chiến lược quốc phòng. Sự phối hợp này sẽ tạo nên sức mạnh tổng hợp, thúc đẩy nghiên cứu và phát triển công nghệ đột phá, phục vụ đắc lực cho sự nghiệp bảo vệ và xây dựng đất nước.

Ông khẳng định Bộ Quốc phòng là một ‘hộ’ khoa học công nghệ, ‘hộ’ tiêu dùng và ‘hộ’ nghiên cứu lớn nhất quốc gia. “Bộ Khoa học và Công nghệ luôn coi Bộ Quốc phòng là một đối tác lớn và tin cậy. Các định hướng chiến lược mới của Bộ Khoa học và Công nghệ sẽ được triển khai đầu tiên ở Bộ Quốc phòng”, Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng nhấn mạnh.

Bộ trưởng Khoa học và Công nghệ Nguyễn Mạnh Hùng tại hội nghị. Ảnh: Giang Huy

Thời gian qua, chương trình phối hợp giữa hai Bộ đã đạt được nhiều kết quả quan trọng. Các cơ quan chức năng đã phối hợp chặt chẽ trong việc xây dựng, quản lý và triển khai các nhiệm vụ khoa học công nghệ, đáp ứng nhu cầu cấp thiết phục vụ cho huấn luyện và sẵn sàng chiến đấu. Hàng năm, hai Bộ tổ chức hội nghị đánh giá kết quả thực hiện chương trình phối hợp và xác định phương hướng nhiệm vụ cho năm tiếp theo.

Các cơ quan, đơn vị của Bộ Quốc phòng đã triển khai nhiều chương trình, dự án khoa học công nghệ trọng điểm cấp quốc gia, có quy mô lớn và độ phức tạp cao, hướng đến các sản phẩm mục tiêu đồng bộ. Các nhiệm vụ thuộc lĩnh vực khoa học và kỹ thuật quân sự đã giải quyết nhiều vấn đề cấp bách từ thực tiễn. Từ năm 2021 đến 2024, nhiều loại vũ khí trang bị kỹ thuật được phát triển từ kết quả nghiên cứu trong nước đã được đưa vào trang bị, phục vụ cho huấn luyện và sẵn sàng chiến đấu của quân đội, khẳng định bước tiến mạnh mẽ của khoa học quân sự và công nghiệp quốc phòng, cũng như hiệu quả của chương trình phối hợp giữa hai Bộ.