Hoạt động của các đơn vị hành chính sau sáp nhập trước ngày 15/9

Trong bối cảnh đất nước đang tiến hành nhiều cải cách quan trọng, việc sáp nhập các đơn vị hành chính cấp xã và cấp tỉnh là một trong những bước đi cần thiết nhằm tối ưu hóa bộ máy nhà nước. Chủ tịch Quốc hội đã khẳng định rằng các đơn vị hành chính cấp xã sẽ chính thức hoạt động trước ngày 15/8 và cấp tỉnh trước ngày 15/9.

Sáng ngày 16/4, một hội nghị quan trọng đã được tổ chức với sự tham gia của Bộ Chính trị và Ban Bí thư, nhằm quán triệt và triển khai nghị quyết của hội nghị lần thứ 11 Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa 13. Hội nghị này đã kết nối trực tuyến đến 21.000 điểm cầu, thu hút khoảng 1,5 triệu người tham gia, cho thấy sự quan tâm lớn từ phía các cấp lãnh đạo và nhân dân.

Trong báo cáo về việc sửa đổi Hiến pháp 2013 và các quy định pháp luật liên quan, Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh rằng tiến độ hoàn thành các công việc này cần được thực hiện trước ngày 30/6, để có hiệu lực từ 1/7. Các văn bản sửa đổi sẽ bao gồm điều khoản chuyển tiếp nhằm đảm bảo rằng các đơn vị hành chính cấp xã hoạt động trơn tru trước 15/8 và cấp tỉnh trước 15/9. Các cơ quan chức năng sẽ cung cấp hướng dẫn cụ thể để đảm bảo không có sự gián đoạn trong hoạt động.

Ông cũng cho biết rằng việc sáp nhập các đơn vị hành chính cấp tỉnh và xã, cũng như việc bỏ cấp huyện, sẽ yêu cầu sửa đổi và bổ sung Hiến pháp. Hai nhóm nội dung chính sẽ được tập trung vào là các quy định liên quan đến Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị – xã hội, nhằm đáp ứng yêu cầu sắp xếp và tinh gọn bộ máy của các cơ quan này; và các quy định liên quan đến mô hình chính quyền địa phương hai cấp.

Đáng chú ý, lần sửa đổi Hiến pháp này chỉ liên quan đến 8/120 điều, do đó Quốc hội sẽ ban hành nghị quyết sửa đổi. Dự kiến, việc lấy ý kiến nhân dân về sửa đổi Hiến pháp sẽ diễn ra từ ngày 6/5 đến 5/6, tạo cơ hội cho người dân tham gia vào quá trình này.

Chủ tịch Quốc hội đã nhấn mạnh rằng có 19.220 văn bản ở trung ương và địa phương sẽ bị ảnh hưởng bởi chủ trương sắp xếp bộ máy, trong đó có 1.180 văn bản ở trung ương. Nhiều luật cũng sẽ được sửa đổi, bao gồm các luật liên quan đến tổ chức chính quyền địa phương, bầu cử đại biểu Quốc hội và đại biểu Hội đồng nhân dân, tổ chức Tòa án nhân dân, tổ chức Viện kiểm sát nhân dân, tổ chức cơ quan điều tra hình sự, và nhiều luật khác.

Ông cũng lưu ý rằng trong quá trình sửa đổi các văn bản, cần phải đẩy mạnh phân cấp, phân quyền và phân định rõ ràng thẩm quyền giữa trung ương và địa phương, cũng như giữa cấp tỉnh và cấp xã. “Cần xác định rõ việc nào của cấp huyện chuyển về xã hoặc lên tỉnh để tạo thuận lợi cho địa phương thực hiện”, ông nhấn mạnh.

Dự kiến, tại kỳ họp thứ 9, Quốc hội sẽ thông qua 31 dự án luật và 12 nghị quyết, đồng thời cho ý kiến về 10 dự án luật, với khối lượng công việc lớn nhất từ trước đến nay.

Chủ tịch Quốc hội cũng thông báo rằng bầu cử đại biểu Quốc hội khóa 16 và đại biểu Hội đồng Nhân dân các cấp nhiệm kỳ 2026-2031 sẽ diễn ra vào ngày 15/3/2026, sớm hơn so với các kỳ bầu cử trước. Quốc hội khóa 16 dự kiến sẽ họp phiên đầu tiên vào ngày 6/4/2026, nhằm kịp thời triển khai Nghị quyết Đại hội Đảng lần thứ 14.

Số lượng đại biểu Quốc hội sẽ giữ nguyên là 500, trong đó ít nhất 40% là đại biểu chuyên trách. Số đại biểu Hội đồng Nhân dân sẽ được xác định dựa trên quy mô dân số của từng đơn vị hành chính. Điểm mới của kỳ bầu cử sắp tới là ưu tiên cho những người có trình độ khoa học công nghệ và những người được đào tạo cơ bản về pháp luật.