Đề xuất chuyển giao quyền hạn từ cấp huyện về xã: Xu hướng mới trong tổ chức chính quyền địa phương

Đề xuất chuyển giao quyền hạn từ cấp huyện về xã

Bộ Nội vụ đã đưa ra một đề xuất quan trọng nhằm chuyển giao 85% nhiệm vụ và quyền hạn của chính quyền cấp huyện về cho cấp xã, trong khi chỉ 15% sẽ được chuyển lên cấp tỉnh. Đề xuất này nằm trong khuôn khổ dự thảo Luật Tổ chức chính quyền địa phương sửa đổi, nhằm phù hợp với xu hướng sáp nhập các đơn vị hành chính hiện nay.

Thay đổi trong cấu trúc hành chính

Trong dự thảo, đơn vị hành chính của Việt Nam sẽ được tổ chức thành hai cấp: cấp tỉnh và cấp cơ sở, bao gồm xã, phường và các đặc khu tại hải đảo. Đặc biệt, việc thành lập các đơn vị hành chính – kinh tế đặc biệt sẽ do Quốc hội quyết định, trong khi các đặc khu tại hải đảo sẽ do Ủy ban Thường vụ Quốc hội thành lập.

Chức năng của cấp tỉnh và cấp cơ sở

Bộ Nội vụ nhấn mạnh rằng cấp tỉnh sẽ tập trung vào việc ban hành các cơ chế, chính sách và quy hoạch vĩ mô, trong khi cấp cơ sở sẽ đảm nhận các nhiệm vụ phục vụ trực tiếp cho người dân. Điều này có nghĩa là cấp cơ sở sẽ trở thành trung tâm giải quyết các vấn đề của cộng đồng, cung cấp dịch vụ công thiết yếu cho người dân.

Chuyển giao quyền hạn từ cấp huyện

Đề xuất này cho thấy rằng hầu hết các nhiệm vụ hiện tại của chính quyền cấp huyện sẽ được chuyển giao cho cấp cơ sở. Điều này có thể tạo ra một mô hình quản lý hiệu quả hơn, khi mà các vấn đề được giải quyết gần gũi hơn với người dân.

Nguyên tắc hoạt động của chính quyền địa phương

Bộ Nội vụ cũng đã đưa ra nguyên tắc “địa phương quyết, địa phương làm, địa phương chịu trách nhiệm”. Điều này có nghĩa là cấp cơ sở sẽ được trao quyền tự chủ lớn hơn trong việc thực hiện các nhiệm vụ, từ đó nâng cao năng lực quản lý và phát triển kinh tế – xã hội tại địa phương.

Quyền tự chủ cho các đặc khu hải đảo

Các đặc khu tại hải đảo sẽ được trao nhiều quyền tự chủ hơn để có thể ứng phó kịp thời với các tình huống khẩn cấp, từ đó bảo vệ độc lập và chủ quyền của quốc gia. Điều này cho thấy sự quan tâm đặc biệt của chính phủ đối với các khu vực có vị trí chiến lược.

Thực hiện sắp xếp đơn vị hành chính

Đề xuất của Bộ Nội vụ không chỉ thể hiện sự phân quyền mạnh mẽ cho cấp cơ sở mà còn là một phần trong kế hoạch sắp xếp lại các đơn vị hành chính. Theo thông tin từ Phó Thủ tướng Nguyễn Hòa Bình, sau khi bỏ cấp huyện, 1/3 nhiệm vụ sẽ được chuyển lên tỉnh, trong khi 2/3 sẽ chuyển xuống cấp xã.

Thời gian thực hiện và mục tiêu

Hiện tại, Việt Nam có 63 đơn vị hành chính cấp tỉnh và hàng nghìn xã, phường. Chính phủ đã đặt ra mục tiêu hoàn tất việc sáp nhập các đơn vị hành chính cấp tỉnh trước ngày 30/8 và các đơn vị cấp xã trước ngày 30/6. Điều này sẽ giúp tối ưu hóa bộ máy hành chính và nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước.

Đề xuất này không chỉ là một bước tiến trong việc cải cách hành chính mà còn là cơ hội để nâng cao chất lượng phục vụ người dân, tạo ra một chính quyền gần gũi và hiệu quả hơn.