Trong bối cảnh chính trị toàn cầu đang thay đổi nhanh chóng, chính sách viện trợ nước ngoài của Mỹ cũng đang trải qua những điều chỉnh quan trọng. Ngoại trưởng Marco Rubio đã công bố rằng Mỹ sẽ chuyển hướng viện trợ theo cách thức mới, tập trung vào việc thực hiện các ưu tiên chiến lược của quốc gia thông qua các đại sứ quán, thay vì thông qua các tổ chức phi chính phủ như trước đây.
Trong một cuộc họp báo diễn ra vào ngày 26/3, ông Rubio nhấn mạnh: “Mỹ không từ bỏ chính sách viện trợ. Chúng tôi vẫn cam kết hỗ trợ các quốc gia khác. Tuy nhiên, sự khác biệt lớn là viện trợ giờ đây sẽ phải phù hợp với các ưu tiên trong chính sách đối ngoại của chúng tôi, cũng như nhu cầu của các quốc gia và đối tác mà chúng tôi hợp tác.” Điều này cho thấy một sự thay đổi rõ rệt trong cách tiếp cận của Mỹ đối với viện trợ quốc tế.
Ông Rubio cũng thừa nhận rằng chính sách viện trợ nước ngoài đang là một trong những vấn đề gây tranh cãi lớn tại Mỹ. Chính quyền hiện tại không hài lòng với cách thức làm việc cũ, mà theo ông, đã không còn phù hợp với thực tế hiện nay.
Ngoại trưởng Rubio đã chỉ ra rằng trước đây, các cơ quan như Cơ quan Phát triển Quốc tế Mỹ (USAID) thường chủ động tiếp cận các quốc gia để đề xuất viện trợ, nhưng lại thường chuyển tiền cho các tổ chức phi chính phủ. Ông cho rằng nhiều tổ chức này có thể không phản ánh đúng nhu cầu thực tế của các quốc gia nhận viện trợ.
Ông nhấn mạnh rằng chính sách viện trợ mới sẽ được thực hiện thông qua các đại sứ quán Mỹ tại các quốc gia, nơi mà các nhà ngoại giao sẽ trực tiếp trao đổi với chính quyền sở tại để hiểu rõ hơn về nhu cầu và ưu tiên của họ. Điều này sẽ giúp đảm bảo rằng viện trợ từ Mỹ sẽ thực sự hữu ích và phù hợp với tình hình thực tế của từng quốc gia.
Vào ngày 24/1, Tổng thống Mỹ đã thông báo về việc đình chỉ hầu hết các chương trình viện trợ nước ngoài trong vòng 90 ngày, nhằm xem xét lại cách thức chi tiêu để đảm bảo rằng nguồn lực được phân bổ một cách hợp lý và hiệu quả. Chính phủ cũng đã quyết định đưa USAID về dưới sự quản lý của Bộ Ngoại giao, với mục tiêu tối ưu hóa hoạt động viện trợ.
Đến đầu tháng 3, ông Rubio đã thông báo rằng khoảng 83% các chương trình viện trợ của USAID đã bị hủy bỏ do không phục vụ lợi ích quốc gia và đã tiêu tốn hàng chục tỷ USD mà không mang lại hiệu quả như mong đợi.
Thanh Danh (Theo AFP, CNN)