Trong những khoảnh khắc khủng khiếp khi động đất xảy ra, sự sống còn của những người bị mắc kẹt dưới đống đổ nát phụ thuộc vào nhiều yếu tố quan trọng. Từ không gian an toàn, nguồn nước cho đến sự hỗ trợ từ các thiết bị cứu hộ, tất cả đều đóng vai trò quyết định trong việc cứu sống những nạn nhân.
Vào ngày 28/3, một trận động đất mạnh 7,7 độ đã tấn công Myanmar, khiến cho khách sạn 8 tầng Golden Country ở Mandalay sụp đổ. Trong tình huống khẩn cấp này, Mut Nang, một nhân viên văn phòng, đã may mắn cầm trong tay chiếc điện thoại di động, điều này đã giúp cô sống sót. Cô kể lại rằng, khi trận động đất xảy ra, cô vừa trở về từ giờ nghỉ trưa và chỉ trong chớp mắt, 5 tầng trên của khách sạn đã đổ sập xuống.
“Bầu trời bỗng chốc tối sầm lại và âm thanh ầm ầm vang lên. Trần nhà đổ xuống, khiến đầu tôi bị kẹt vào bàn làm việc. Tôi đã phải tìm cách thoát ra, nếu không, tôi sẽ bị nghiền nát”, Mut Nang nhớ lại. Trong suốt 5 giờ tiếp theo, cô bị mắc kẹt trong bóng tối, giữa những mảnh vụn của tòa nhà.
“Tôi vẫn giữ chiếc điện thoại trong tay và nhờ ánh sáng từ nó, tôi cảm thấy bớt sợ hãi hơn. Tôi nghe thấy âm thanh từ bên ngoài và cảm nhận được hy vọng, nhưng khi chúng dừng lại, tôi không thể kìm nén được nước mắt. Tôi đã nhắn tin cầu cứu và cảm thấy nỗi sợ hãi về cái chết đang đến gần”, cô chia sẻ.
Đến 18h30 cùng ngày, lực lượng cứu hộ đã tìm thấy và giải cứu Mut Nang. Tuy nhiên, không phải ai cũng may mắn như cô. Trận động đất đã cướp đi sinh mạng của hơn 2.700 người tại Myanmar, và con số này có thể tiếp tục tăng lên trong những ngày tới.
Trong những ngày đầu sau động đất, hy vọng tìm kiếm người sống sót ngày càng trở nên mong manh. Các chuyên gia cho biết, 72 giờ đầu tiên sau thảm họa là “thời gian vàng” để cứu nạn nhân. Sau khoảng thời gian này, cơ hội sống sót của những người mắc kẹt giảm đi nhanh chóng, phụ thuộc vào nhiều yếu tố như thời tiết, không gian và mức độ thương tích.
Các nạn nhân có khả năng sống sót cao hơn nếu họ ở trong không gian an toàn, chẳng hạn như dưới gầm bàn, để tránh bị thương do các vật nặng rơi xuống. Theo nhà địa vật lý Victor Tsai từ Đại học Brown, việc tìm được một nơi trú ẩn an toàn là rất quan trọng.
Tiến sĩ Joseph Barbera, chuyên gia về ứng phó khẩn cấp tại Đại học George Washington, cho biết rằng nguồn nước và không khí cũng là yếu tố sống còn. “Con người có thể sống nhiều ngày mà không cần thức ăn, nhưng không thể sống quá 4 ngày nếu thiếu nước”, ông nhấn mạnh.
Trong các tòa nhà bị sập, thường không còn điện và nước, khiến cho những người mắc kẹt phải phụ thuộc vào nước đóng chai hoặc bất kỳ nguồn nước nào có thể tìm thấy. Nếu họ bị thương, nhu cầu về nước sẽ tăng lên, trong khi khả năng di chuyển để tìm kiếm nước lại bị hạn chế.
Nếu có hỏa hoạn xảy ra trong tòa nhà sập, cơ hội sống sót của những người mắc kẹt gần như bằng không. Nhiệt độ nơi họ bị mắc kẹt cũng ảnh hưởng lớn đến khả năng sống sót, trong khi thời tiết bên ngoài có thể tác động đến nỗ lực cứu hộ. Nếu thời tiết không quá khắc nghiệt, những nạn nhân bị thương nhẹ có thể sống sót trong một tuần hoặc hơn.
Việc mất điện và thông tin liên lạc không ổn định cũng gây khó khăn cho các hoạt động cứu hộ, đặc biệt là trong điều kiện thời tiết nóng bức. Thiếu máy móc hạng nặng cũng là một trở ngại lớn cho nỗ lực tìm kiếm và cứu nạn.
Dù thời gian vàng để cứu nạn nhân đã qua, nhưng các chuyên gia vẫn không hoàn toàn từ bỏ hy vọng. Một phụ nữ 63 tuổi đã được cứu sống sau 91 giờ mắc kẹt dưới đống đổ nát ở thủ đô Naypyidaw. Hiện tại, chưa có thống kê chính thức về số người sống sót, nhưng theo thông tin từ truyền thông địa phương, gần 650 người đã được giải cứu khỏi các tòa nhà đổ nát trên khắp cả nước.
Những câu chuyện về sự sống sót kỳ diệu không phải là hiếm. Sau trận động đất và sóng thần ở Nhật Bản năm 2011, một thiếu niên và bà ngoại 80 tuổi đã được tìm thấy còn sống sau 9 ngày mắc kẹt. Một năm trước đó, một cô gái 16 tuổi ở Haiti cũng được cứu sống sau 15 ngày mắc kẹt trong đống đổ nát.