Trong bối cảnh thế giới đang đối mặt với nhiều thách thức kinh tế và chính trị, các quốc gia thành viên BRICS đã có những bước đi mạnh mẽ nhằm thúc đẩy cải cách thể chế toàn cầu. Tại hội nghị thượng đỉnh diễn ra ở Brazil, các lãnh đạo đã đưa ra những đề xuất quan trọng về hợp tác đa phương và an toàn trong lĩnh vực trí tuệ nhân tạo.
Thúc đẩy hợp tác đa phương
Ngày 6/7, trong tuyên bố chung, các nhà lãnh đạo BRICS đã nhấn mạnh rằng việc gia tăng thuế quan có thể gây ra những tác động tiêu cực đến thương mại toàn cầu. Họ đã chỉ trích các chính sách thuế quan hiện tại, đặc biệt là những động thái từ phía một số quốc gia lớn, mà theo họ, có thể làm tổn hại đến sự phát triển kinh tế của các nước đang phát triển.
Ủng hộ gia nhập WTO
Các lãnh đạo cũng bày tỏ sự ủng hộ đối với việc Ethiopia và Iran gia nhập Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO). Họ kêu gọi khôi phục khả năng của tổ chức này trong việc giải quyết các tranh chấp thương mại, nhằm tạo ra một môi trường thương mại công bằng hơn cho tất cả các quốc gia.
Đầu tư và phát triển bền vững
Tuyên bố chung cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc triển khai cơ chế bảo lãnh do Ngân hàng Phát triển mới (NDB) hỗ trợ, nhằm giảm chi phí tài chính và thúc đẩy đầu tư vào các quốc gia thành viên. Điều này không chỉ giúp cải thiện tình hình kinh tế mà còn góp phần vào sự phát triển bền vững của khu vực.
Trí tuệ nhân tạo và bảo vệ dữ liệu
Trong một tuyên bố riêng, các lãnh đạo đã thảo luận về trí tuệ nhân tạo (AI) và kêu gọi áp dụng các biện pháp bảo vệ nhằm ngăn chặn việc sử dụng AI một cách trái phép. Họ nhấn mạnh tầm quan trọng của việc bảo vệ dữ liệu cá nhân và thiết lập các cơ chế thanh toán công bằng để đảm bảo quyền lợi cho người dân.
Chỉ trích mô hình kinh tế hiện tại
Tổng thống Brazil, Luiz Inacio Lula da Silva, đã chỉ trích mô hình kinh tế tân tự do và kêu gọi quản lý chặt chẽ AI để ngăn chặn nguy cơ công nghệ này trở thành công cụ thao túng của giới siêu giàu. Ông đã chỉ ra rằng trong vòng một thập kỷ qua, số lượng tỷ phú đã gia tăng đáng kể, trong khi sự hỗ trợ quốc tế cho các nước đang phát triển lại giảm sút.
Vai trò của các thể chế tài chính toàn cầu
Ông Lula da Silva cũng bày tỏ lo ngại về vai trò của các thể chế tài chính toàn cầu như Ngân hàng Thế giới và Quỹ Tiền tệ Quốc tế. Ông cho rằng các cơ chế hiện tại đang tạo ra một tình trạng bất công, khi các nền kinh tế mới nổi thực chất đang tài trợ cho các nước phát triển.
Cải cách WTO và các tổ chức quốc tế
Ông kêu gọi cải cách khẩn cấp WTO, nhấn mạnh rằng tình trạng tê liệt của tổ chức này cùng với chủ nghĩa bảo hộ đang gây ra những bất lợi nghiêm trọng cho các nước đang phát triển.
Toàn cầu hóa và hợp tác BRICS
Tổng thống Nga, Vladimir Putin, đã phát biểu trực tuyến tại hội nghị, cho rằng mô hình toàn cầu hóa tự do đang dần trở nên lỗi thời. Ông kêu gọi các nước BRICS tăng cường hợp tác trong nhiều lĩnh vực như tài nguyên thiên nhiên, logistics, thương mại và tài chính.
Định hướng tương lai của BRICS
Thủ tướng Trung Quốc, Lý Cường, nhấn mạnh rằng các nước BRICS cần nỗ lực tiên phong trong việc thúc đẩy cải cách quản trị toàn cầu, đặc biệt trong bối cảnh thế giới đang chứng kiến những thay đổi nhanh chóng. Ông cũng kêu gọi các nước BRICS tập trung vào phát triển và củng cố các động lực tăng trưởng kinh tế.
Cải cách các thể chế quốc tế
Thủ tướng Ấn Độ, Narendra Modi, cũng nhấn mạnh rằng BRICS cần tiếp tục yêu cầu cải cách các thể chế quốc tế, đặc biệt là Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc và WTO. Ông cho rằng hơn 60% dân số thế giới hiện chưa được đại diện đầy đủ trong các thể chế toàn cầu, điều này khiến các tổ chức này không đủ khả năng đối phó với những thách thức của thế kỷ 21.
Hội nghị Thượng đỉnh BRICS 2025
BRICS hiện có 10 thành viên và nhiều đối tác, chiếm gần 40% GDP toàn cầu và gần một nửa dân số thế giới. Hội nghị Thượng đỉnh BRICS năm 2025 sẽ diễn ra tại Rio de Janeiro, Brazil, với chủ đề “Tăng cường hợp tác Nam Bán cầu vì quản trị bao trùm và bền vững hơn”.
Ngọc Ánh