Tài khoản
Ngày 3 tháng 6 vừa qua, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã thông qua Pháp lệnh Dân số sửa đổi, đánh dấu một bước tiến quan trọng trong chính sách dân số của đất nước. Quy định cũ, yêu cầu mỗi cặp vợ chồng chỉ được sinh tối đa hai con, đã chính thức bị bãi bỏ, mở ra cơ hội cho các gia đình tự quyết định về số lượng và thời điểm sinh con.
Với quy định mới, các cặp vợ chồng sẽ có quyền tự do lựa chọn thời điểm sinh con, số lượng con cái và khoảng cách giữa các lần sinh. Quyết định này sẽ dựa trên nhiều yếu tố như độ tuổi, tình trạng sức khỏe, điều kiện học tập, công việc, thu nhập và khả năng nuôi dạy con cái của từng gia đình. Điều này không chỉ thể hiện sự bình đẳng mà còn khuyến khích các gia đình có trách nhiệm hơn trong việc nuôi dạy con cái.
Bộ trưởng Y tế Đào Hồng Lan đã nhấn mạnh rằng việc sửa đổi này nhằm điều chỉnh tình trạng chênh lệch mức sinh giữa các vùng miền và nhóm đối tượng khác nhau. Đồng thời, nó cũng giúp ngăn chặn tình trạng mức sinh giảm quá thấp, không đạt mức sinh thay thế. Nếu mức sinh thấp kéo dài, điều này có thể gây ra những tác động tiêu cực đến sự phát triển kinh tế, xã hội, an ninh và quốc phòng trong tương lai.
Hình ảnh học sinh tại trường tiểu học Đinh Tiên Hoàng, TP Thủ Đức, tháng 9/2023. Ảnh: Quỳnh Trần
Chính phủ đã nhận định rằng quy định hiện tại về giới hạn số con không còn phù hợp với thực tế, khi mà mức sinh tại Việt Nam đang có xu hướng giảm. Theo thống kê, mức sinh toàn quốc đã giảm từ 2,11 con/phụ nữ vào năm 2021 xuống còn 1,91 vào năm 2024, mức thấp nhất trong lịch sử. Dự báo cho thấy, tình trạng này có thể tiếp tục kéo dài trong những năm tới.
Đến năm 2039, Việt Nam sẽ kết thúc giai đoạn dân số vàng, và đến năm 2042, dân số trong độ tuổi lao động sẽ đạt đỉnh. Sau năm 2054, dân số có thể bắt đầu giảm, dẫn đến tình trạng thiếu hụt lao động, suy giảm quy mô dân số và gia tăng tốc độ già hóa. Những vấn đề này sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng đến sự phát triển kinh tế và xã hội của đất nước.
Trước đó, vào tháng 3, Ủy ban Kiểm tra Trung ương đã ban hành Hướng dẫn số 15, sửa đổi một số điều trong Hướng dẫn năm 2022 về xử lý kỷ luật đối với tổ chức đảng và đảng viên vi phạm. Theo đó, đảng viên sinh con thứ ba trở lên sẽ không bị xử lý kỷ luật, thể hiện sự thay đổi trong quan điểm về chính sách dân số.
Sơn Hà
