Trong bối cảnh căng thẳng gia tăng giữa Ukraine và Nga, Tổng thống Ukraine đã có những phát biểu mạnh mẽ về vấn đề lãnh thổ quốc gia. Ông Volodymyr Zelensky đã bác bỏ ý tưởng về “5 vùng lãnh thổ” mà đặc phái viên Mỹ đưa ra, nhấn mạnh rằng chỉ có người dân Ukraine mới có quyền quyết định về lãnh thổ của đất nước mình.
Trong một cuộc họp báo diễn ra tại Odessa vào ngày 15/4, Tổng thống Zelensky khẳng định: “Ukraine là một quốc gia có chủ quyền, và mọi phần lãnh thổ của chúng tôi đều thuộc về nhà nước Ukraine thống nhất. Do đó, chỉ có người dân Ukraine mới có quyền bàn về vấn đề lãnh thổ của mình”.
Phát biểu này được đưa ra sau khi Stephen Witkoff, đặc phái viên của Tổng thống Mỹ, đã đề cập đến “5 vùng lãnh thổ” như một phần của thỏa thuận hòa bình với Nga, nhưng không cung cấp thêm thông tin chi tiết nào.
Nga đã nhiều lần nhấn mạnh rằng bất kỳ thỏa thuận hòa bình nào với Ukraine cũng phải bao gồm việc công nhận Crimea, Lugansk, Donetsk, Zaporizhzhia và Kherson là lãnh thổ của họ. Đây là những khu vực mà Nga đã tuyên bố sáp nhập, bất chấp sự phản đối mạnh mẽ từ phía Ukraine.
Ông Zelensky cũng cho biết: “Việc công nhận bất kỳ lãnh thổ nào bị chiếm đóng tạm thời không thuộc về Ukraine là một ranh giới đỏ đối với Kiev. Những người liên quan đang thảo luận về những vấn đề nằm ngoài thẩm quyền của họ”, dường như ám chỉ đến ông Witkoff.
Tổng thống Zelensky đã có mặt tại Oslo, Na Uy, vào ngày 20/3. Ảnh: AFP
Hiện tại, cả Washington và Moskva vẫn chưa có phản hồi chính thức về những phát biểu của Tổng thống Ukraine.
Đặc phái viên Witkoff đã có cuộc hội đàm với Tổng thống Nga Vladimir Putin tại Saint Petersburg vào ngày 11/4 để thảo luận về các khía cạnh khác nhau liên quan đến vấn đề Ukraine, theo thông tin từ Điện Kremlin.
Ông Witkoff cho biết thỏa thuận hòa bình đang “dần hình thành” sau các cuộc thảo luận, trong đó ông Putin đã đưa ra yêu cầu về việc đạt được hòa bình lâu dài cho Ukraine, không chỉ dừng lại ở việc ngừng bắn.
“Thỏa thuận hòa bình này liên quan đến cái gọi là 5 vùng lãnh thổ”, Witkoff cho biết trong một cuộc phỏng vấn với một kênh truyền hình vào ngày 14/4. “Tuy nhiên, còn nhiều vấn đề khác nữa. Tôi tin rằng chúng ta có thể đạt được điều gì đó vô cùng quan trọng cho thế giới”.
Đặc phái viên Mỹ trước đó đã chỉ ra rằng 5 khu vực này là rào cản lớn nhất trong các cuộc đàm phán hòa bình giữa Nga và Ukraine.
Bán đảo Crimea và 4 tỉnh đã được Nga sáp nhập vào lãnh thổ. Đồ họa: Guardian.
Kể từ năm 2014, Nga đã sáp nhập bán đảo Crimea và 4 tỉnh miền đông Ukraine vào năm 2022 sau các cuộc trưng cầu dân ý. Moskva đã tuyên bố sẵn sàng sử dụng vũ khí hạt nhân để bảo vệ các khu vực này và khẳng định rằng bất kỳ thỏa thuận hòa bình nào cũng phải tính đến thực tế mới này. Tổng thống Zelensky đã nhiều lần nhấn mạnh rằng Ukraine sẽ không chấp nhận việc “đổi lãnh thổ lấy hòa bình”.
Đức Trung (Theo Kyiv Independent, Ukrainska Pravda, Reuters)