Trong một diễn biến gây chú ý, một thẩm phán liên bang đã đưa ra phán quyết tạm thời nhằm ngăn chặn Tổng thống Mỹ sa thải Thống đốc Cục Dự trữ Liên bang, Lisa Cook. Quyết định này được đưa ra sau khi bà Cook đệ đơn kiện, cho thấy sự căng thẳng giữa các nhánh quyền lực trong chính phủ.
Phán quyết của thẩm phán
Vào ngày 9 tháng 9, thẩm phán Jia Cobb đã chấp thuận yêu cầu của bà Cook, cho phép bà tiếp tục giữ vị trí trong Hội đồng Thống đốc Cục Dự trữ Liên bang trong khi vụ kiện đang được xem xét. Bà Cook là một trong bảy thành viên của Hội đồng, những người này được Tổng thống bổ nhiệm và phải được Thượng viện phê chuẩn, với nhiệm kỳ kéo dài 14 năm mà không thể tái bổ nhiệm.
Đạo luật thành lập Cục Dự trữ Liên bang vào năm 1913 quy định rằng Tổng thống có quyền sa thải các thống đốc nếu có “lý do chính đáng”. Tuy nhiên, thẩm phán Cobb đã chỉ ra rằng lý do này chỉ có thể dựa trên hành vi của các thành viên trong nhiệm kỳ của họ, không thể áp dụng cho những hành động xảy ra trước khi họ nhậm chức.
Phản ứng từ Nhà Trắng
Hiện tại, Nhà Trắng và Tổng thống Trump vẫn chưa có phản hồi chính thức về phán quyết này. Điều này tạo ra một bầu không khí căng thẳng trong chính trường, khi mà các quyết định của Tổng thống đang bị thách thức bởi hệ thống tư pháp.
Hình ảnh của Thống đốc Lisa Cook tại trụ sở Cục Dự trữ Liên bang ở Washington vào ngày 25 tháng 6.
Quyết định sa thải và cáo buộc
Vào ngày 25 tháng 8, Tổng thống Trump đã thông báo quyết định sa thải bà Cook với lý do liên quan đến một cáo buộc về “gian lận thế chấp”. Cụ thể, giám đốc Cơ quan Tài chính Nhà ở Liên bang đã gửi đơn kiện lên Bộ Tư pháp, cho rằng bà Cook đã khai báo không chính xác về nơi cư trú của mình.
Bà Cook, người phụ nữ da màu đầu tiên giữ chức vụ Thống đốc Cục Dự trữ Liên bang, đã nhanh chóng đệ đơn kiện Tổng thống Trump, yêu cầu tòa án xác nhận quyền lực của bà trong vai trò này và cho phép bà tiếp tục thực hiện nhiệm vụ của mình.
Những hệ lụy tiềm tàng
Trong đơn kiện, bà Cook lập luận rằng cáo buộc không có cơ sở liên quan đến hành động xảy ra trước khi bà nhậm chức không thể được coi là “lý do chính đáng” để sa thải. Bà cũng cảnh báo về những hậu quả nghiêm trọng nếu tòa án ra phán quyết có lợi cho Tổng thống Trump.
Cục Dự trữ Liên bang đã xác nhận rằng bà Cook vẫn tiếp tục thực hiện nhiệm vụ của mình, bất chấp thông báo sa thải từ Tổng thống.
Căng thẳng giữa Tổng thống và Cục Dự trữ Liên bang
Cuộc xung đột giữa Tổng thống Trump và Cục Dự trữ Liên bang đã gia tăng khi ông kêu gọi giảm lãi suất để thúc đẩy nền kinh tế, nhưng không nhận được sự đồng thuận từ phía Fed. Ông đã nhiều lần chỉ trích và thậm chí đe dọa sa thải Chủ tịch Cục Dự trữ Liên bang.
Bà Cook là một trong ba thống đốc được bổ nhiệm dưới thời cựu Tổng thống Joe Biden, trong khi hai người còn lại được Tổng thống Trump chỉ định. Nếu bà Cook bị sa thải, Tổng thống Trump sẽ có cơ hội bổ nhiệm người thay thế, từ đó có thể tạo ra một Hội đồng Thống đốc Cục Dự trữ Liên bang có quan điểm chính sách tiền tệ gần gũi hơn với ông.
Huyền Lê (Theo AFP, Reuters)