Tài khoản
Trong bối cảnh hiện nay, việc tăng cường quyền tự chủ cho các đơn vị sự nghiệp công lập đang trở thành một chủ đề nóng hổi. Bộ Nội vụ đã đưa ra những đề xuất quan trọng nhằm cải cách cơ chế hoạt động của các đơn vị này, từ đó tạo ra một môi trường làm việc linh hoạt và hiệu quả hơn.
Phân loại đơn vị sự nghiệp công lập
Hồ sơ dự thảo Luật Viên chức (sửa đổi) đã được Bộ Nội vụ gửi đến Bộ Tư pháp để thẩm định, dự kiến sẽ được trình Quốc hội trong kỳ họp tới. Theo dự thảo, các đơn vị sự nghiệp công lập sẽ được phân loại dựa trên hai tiêu chí chính: tính chất nhiệm vụ (dịch vụ công thiết yếu hay không thiết yếu) và mức độ tự chủ tài chính. Điều này sẽ giúp xác định rõ hơn quyền hạn và trách nhiệm của từng đơn vị.
Quyền tự chủ và trách nhiệm giải trình
Những đơn vị có mức độ tự chủ cao sẽ được giao quyền quyết định toàn diện về tổ chức, nhân sự và tài chính. Người đứng đầu sẽ có quyền bổ nhiệm lãnh đạo, tự quyết định số lượng nhân sự và ký hợp đồng trực tiếp với các chuyên gia, nhà khoa học. Nguyên tắc “tự chủ càng cao, quyền càng lớn” sẽ được áp dụng, đồng thời gắn liền với trách nhiệm giải trình rõ ràng.
Quy chế chi tiêu nội bộ và động lực làm việc
Các đơn vị có nguồn thu sẽ cần xây dựng quy chế chi tiêu nội bộ để đảm bảo công bằng trong việc chi trả thu nhập tăng thêm cho viên chức. Điều này không chỉ tạo động lực cho nhân viên mà còn nâng cao chất lượng dịch vụ mà các đơn vị cung cấp.
Đổi mới phương thức tuyển dụng
Dự thảo cũng đề xuất đa dạng hóa phương thức tuyển dụng, cho phép các đơn vị không chỉ dựa vào thi tuyển và xét tuyển truyền thống mà còn có thể ký hợp đồng trực tiếp với các chuyên gia, nhà khoa học. Việc này sẽ giúp thu hút nhân lực chất lượng cao từ khu vực ngoài công lập, đồng thời tạo điều kiện cho viên chức tham gia hoạt động nghề nghiệp tại các tổ chức tư nhân mà không vi phạm đạo đức nghề nghiệp.
Khắc phục hạn chế của Luật Viên chức hiện hành
Những cải cách này nhằm khắc phục những hạn chế của Luật Viên chức 2010 và sửa đổi năm 2019, khi mà việc phân loại đơn vị chủ yếu dựa vào mức độ tự chủ tài chính mà chưa tính đến tính chất nhiệm vụ. Điều này đã dẫn đến quy định tuyển dụng cứng nhắc, khó khăn trong việc thu hút và giữ chân nhân tài.
Bỏ thi thăng hạng viên chức
Một trong những thay đổi đáng chú ý trong dự luật là việc bỏ cơ chế thăng hạng chức danh nghề nghiệp, vốn được coi là hình thức và không gắn với hiệu quả công việc thực tế. Thay vào đó, viên chức sẽ được quản lý theo vị trí việc làm và kết quả đầu ra, với thu nhập gắn liền với hiệu quả công việc.
Khuyến khích đổi mới và sáng tạo
Dự thảo cũng bổ sung cơ chế bảo vệ viên chức khi tham gia đổi mới, sáng tạo nhưng không thành công, giúp họ mạnh dạn nghiên cứu và thử nghiệm mà không lo ngại về trách nhiệm. Viên chức cũng sẽ có cơ hội góp vốn và tham gia quản lý doanh nghiệp, đặc biệt trong việc thương mại hóa kết quả nghiên cứu khoa học và công nghệ.
Ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý
Dự luật còn nhấn mạnh việc tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin và chuyển đổi số trong quản lý viên chức. Dữ liệu sẽ được kết nối và liên thông trên toàn quốc, giúp giảm chi phí và nâng cao hiệu quả giám sát. Trách nhiệm của người đứng đầu đơn vị cũng sẽ được quy định rõ ràng hơn, đảm bảo quyền lợi cho người dân và doanh nghiệp.
Những đề xuất này không chỉ mang lại lợi ích cho các đơn vị sự nghiệp công lập mà còn góp phần nâng cao chất lượng dịch vụ công, đáp ứng tốt hơn nhu cầu của xã hội.
