Tài khoản
Trong bối cảnh ô nhiễm không khí ngày càng gia tăng, việc kiểm soát các phương tiện giao thông, đặc biệt là xe máy, trở thành một nhiệm vụ cấp bách tại TP HCM. Với hơn 9 triệu xe máy đang hoạt động, trong đó nhiều xe không đạt tiêu chuẩn khí thải, thành phố đang đối mặt với nhiều thách thức trong việc quản lý và kiểm soát tình hình này.
Đề xuất thiết lập vùng phát thải thấp tại TP HCM
Đề án kiểm soát khí thải đang được xây dựng nhằm thiết lập vùng phát thải thấp (LEZ) tại trung tâm TP HCM từ năm 2026. Khu vực này sẽ bao gồm các quận như 1, 3, 5, 6, 8, 10, 11, Bình Thạnh, Tân Bình, Tân Phú và Phú Nhuận, với khoảng 3,2 triệu dân sinh sống và hơn 9 triệu lượt di chuyển mỗi ngày. Tuy nhiên, nồng độ bụi mịn PM2.5 và PM10 tại đây thường xuyên vượt mức cho phép, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe cộng đồng.
Lộ trình kiểm soát khí thải xe máy
Theo lộ trình đề xuất, từ năm 2026, thành phố sẽ bắt đầu hạn chế các xe máy kinh doanh dịch vụ không đạt tiêu chuẩn Euro 2 và ô tô thương mại dưới Euro 4 vào vùng LEZ. Đến năm 2032, toàn bộ xe máy dưới Euro 2 và ô tô dưới Euro 4 sẽ bị cấm. Điều này đặt ra yêu cầu cấp thiết về việc kiểm soát và nhận diện các phương tiện đạt tiêu chuẩn khí thải.
Khó khăn trong việc kiểm soát xe máy
PGS.TS Nguyễn Hồng Quân, Viện trưởng Nghiên cứu phát triển kinh tế tuần hoàn, cho biết một trong những thách thức lớn nhất là việc nhận diện và kiểm soát các phương tiện đạt tiêu chuẩn khí thải. Hiện tại, Việt Nam chưa có quy định bắt buộc kiểm định xe máy, điều này khiến cho việc quản lý trở nên phức tạp hơn.
Giải pháp kỹ thuật và hỗ trợ cho người dân
Để giải quyết vấn đề này, chính quyền cần có các giải pháp kỹ thuật như lắp đặt bộ lọc khí thải cho xe máy cũ, giúp cải thiện chất lượng khí thải mà không cần phải thay thế xe mới. Đồng thời, việc dán nhãn xe cũng nên được thực hiện theo lộ trình, nhằm giảm thiểu chi phí và thời gian cho người dân.
Học hỏi từ kinh nghiệm quốc tế
Ông Quân cũng nhấn mạnh rằng TP HCM có thể học hỏi từ các quốc gia khác trong việc quản lý vùng phát thải thấp. Tại Đức, các tiêu chuẩn khí thải rõ ràng đã giúp kiểm soát hiệu quả các phương tiện vào khu vực hạn chế. Hệ thống giao thông công cộng phát triển và các bãi đậu xe kết nối cũng là những yếu tố quan trọng giúp giảm thiểu ô nhiễm.
Khuyến khích chuyển đổi sang xe điện
Chuyển đổi sang xe điện là một xu hướng tất yếu, và chính quyền cần có các chính sách hỗ trợ tài chính cho người dân, đặc biệt là những người có thu nhập thấp. Việc đầu tư vào hệ thống trạm sạc và các cơ sở hạ tầng liên quan cũng cần được ưu tiên để tạo điều kiện thuận lợi cho việc sử dụng xe điện.
Đồng thuận từ cộng đồng và doanh nghiệp
Để đạt được hiệu quả trong việc kiểm soát khí thải, cần có sự đồng thuận từ cộng đồng và doanh nghiệp. Các tài xế cũng cần được thông tin rõ ràng về chính sách và các hỗ trợ đi kèm để họ có thể dễ dàng chuyển đổi phương tiện. Việc xây dựng một môi trường giao thông thân thiện và bền vững sẽ mang lại lợi ích lâu dài cho cả thành phố và người dân.
