Tài khoản
Vụ ám sát tổng thống John F. Kennedy vào năm 1963 đã để lại nhiều dấu hỏi và bí ẩn trong lòng công chúng. Mới đây, những hồ sơ cuối cùng liên quan đến vụ việc này đã được Cơ quan Lưu trữ Quốc gia Mỹ (NARA) công bố, hé lộ nhiều thông tin mật về hoạt động của CIA mà trước đây đã bị che giấu.
Vào ngày 18/3, NARA đã công bố thêm 2.182 tập tin, tương đương khoảng 63.400 trang tài liệu, theo sắc lệnh của Tổng thống Donald Trump. Những tài liệu này được đánh dấu “mật” hoặc “chỉ được phép xem” và đã được đăng tải trên trang web của NARA. Đây là một bước tiến quan trọng trong việc giải mật thông tin liên quan đến vụ ám sát JFK, một trong những sự kiện gây chấn động nhất trong lịch sử nước Mỹ.
Mặc dù các hãng truyền thông đang tiến hành phân tích các tài liệu này, nhưng kết quả sơ bộ cho thấy chúng không làm thay đổi kết luận rằng Lee Harvey Oswald là thủ phạm duy nhất. Tuy nhiên, những thông tin mới này đã làm sáng tỏ nhiều hoạt động tình báo của CIA mà công chúng chưa từng biết đến.
Tổng thống Kennedy bị ám sát vào ngày 22/11/1963 khi đang di chuyển qua thành phố Dallas, Texas. Ông đã bị bắn hai phát đạn và qua đời tại bệnh viện. Nghi phạm Oswald đã bị bắt ngay sau đó, nhưng chỉ hai ngày sau, ông ta đã bị giết bởi Jack Ruby, một người có liên quan đến các hoạt động tội phạm.
Ủy ban Warren, do chánh án Tòa án Tối cao Mỹ dẫn đầu, đã điều tra và xác định Oswald là thủ phạm duy nhất. Tuy nhiên, nhiều người vẫn nghi ngờ về sự tồn tại của một âm mưu lớn hơn đứng sau vụ ám sát này.
Vào năm 1992, Quốc hội Mỹ đã thông qua luật yêu cầu giải mật toàn bộ tài liệu liên quan đến vụ ám sát JFK trong vòng 25 năm. Mặc dù NARA đã công bố hơn 6 triệu trang hồ sơ, nhưng vẫn còn hàng nghìn tài liệu bị giữ lại theo yêu cầu của CIA và FBI với lý do an ninh quốc gia.
Phân tích từ Washington Post cho thấy phần lớn tài liệu được công bố vào ngày 18/3 đã từng được giải mật trước đó, nhưng nhiều thông tin quan trọng vẫn bị che giấu. Timothy Naftali, một chuyên gia về lịch sử tình báo, cho biết các tài liệu này cung cấp cái nhìn sâu sắc hơn về hoạt động của CIA trong thời kỳ đó.
Tài liệu mới đã xác nhận nhiều giả thuyết trước đây về việc CIA đã cài điệp viên vào các quốc gia khác và thực hiện nhiều hoạt động ngầm, bao gồm cả việc can thiệp vào các cuộc bầu cử và phong trào lao động ở nhiều quốc gia như Brazil, Phần Lan và Hy Lạp.
Bản ghi nhớ năm 1961 với tiêu đề “Tái tổ chức CIA” đã chỉ ra quy mô lớn của hoạt động tình báo, với hơn 1.500 đặc vụ cải trang làm nhân viên Bộ Ngoại giao Mỹ. Điều này cho thấy sự phức tạp và quy mô của các hoạt động tình báo mà CIA thực hiện trong thời kỳ Chiến tranh Lạnh.
Một tài liệu khác cho thấy James W. McCord Jr., một nhân viên cấp cao của CIA, đã được đề xuất khen thưởng vì những đóng góp trong việc phát triển công nghệ quét huỳnh quang, cho phép CIA phát hiện các thiết bị nghe lén. McCord sau này trở thành một trong những nhân vật nổi bật trong bê bối Watergate.
Các tài liệu cũng tiết lộ rằng Manuel Machado Llosas, một người quản lý ngân sách cho phong trào cách mạng Mexico, thực chất là một điệp viên của CIA, được cử đến Mexico City để thu thập thông tin về hoạt động cách mạng của Cuba.
Thông tin từ tháng 1/1962 mô tả chi tiết kế hoạch “Chiến dịch Mongoose”, một loạt hoạt động ngầm nhằm lật đổ Fidel Castro, được JFK phê duyệt. CIA thậm chí đã sử dụng hóa chất để làm hỏng lô hàng đường từ Cuba đến Liên Xô, nhằm gây khó khăn cho việc tiêu thụ.
Việc công bố hồ sơ này cũng gây ra nhiều tranh cãi, khi một số thông tin nhạy cảm của các cựu quan chức chính phủ Mỹ bị lộ. Một số cá nhân đã bày tỏ sự phẫn nộ khi thông tin cá nhân của họ xuất hiện trong các tài liệu, gây ra rủi ro về an ninh.
Giới chuyên gia và chính trị gia vẫn chưa có phản ứng rõ ràng về việc công bố này. Một số người chỉ trích chính quyền vì đã để lộ thông tin cá nhân, trong khi những người khác cho rằng việc công bố tài liệu là cần thiết để làm sáng tỏ những bí ẩn xung quanh vụ ám sát JFK.
Những tài liệu này không chỉ là một phần của lịch sử mà còn là một bài học về sự minh bạch và trách nhiệm trong hoạt động của các cơ quan tình báo. Việc giải mật thông tin có thể giúp công chúng hiểu rõ hơn về những quyết định quan trọng trong quá khứ và tác động của chúng đến hiện tại.
Cuối cùng, việc công bố hồ sơ vụ ám sát JFK vẫn là một chủ đề gây tranh cãi và thu hút sự quan tâm của nhiều người. Dù có nhiều thông tin mới được tiết lộ, nhưng vẫn còn nhiều bí ẩn chưa được giải đáp, khiến cho vụ ám sát này tiếp tục là một trong những sự kiện gây chấn động nhất trong lịch sử nước Mỹ.
Như Tâm (Theo Washington Post, Reuters, BBC)
