Tài khoản
Trong bối cảnh xung đột giữa Israel và Iran đang diễn ra, các quốc gia Arab đang phải điều chỉnh chiến lược đối ngoại của mình để thích ứng với những biến động này. Sự thay đổi này không chỉ ảnh hưởng đến quan hệ giữa các nước trong khu vực mà còn tác động đến các mối quan hệ quốc tế khác.
Vào ngày 24/6, một thỏa thuận ngừng bắn đã được thiết lập giữa Israel và Iran, nhờ vào sự trung gian của Mỹ và Qatar, chấm dứt cuộc xung đột kéo dài 12 ngày. Mặc dù tình hình tạm thời ổn định, nhưng cả hai bên vẫn tiếp tục cáo buộc lẫn nhau về việc vi phạm thỏa thuận và đe dọa sẽ có hành động trả đũa.
Các quốc gia Arab nhìn nhận cuộc xung đột này như một bước lùi, làm gia tăng sự chia rẽ và đối đầu trong khu vực, điều này trái ngược với những nỗ lực trước đó nhằm thúc đẩy hợp tác và phát triển. Tổng thống Mỹ trước đây đã từng ủng hộ việc xây dựng mối quan hệ hòa bình giữa các nước Arab và Israel trong chuyến công du gần đây.
Chuyên gia Mohamed Baharoon từ viện chính sách b’huth tại Các tiểu vương quốc Arab Thống nhất (UAE) cho rằng, Israel đang ưu tiên các biện pháp quân sự cứng rắn, trong khi các quốc gia Arab lại đang cố gắng xây dựng mối quan hệ hợp tác. Điều này đặt ra câu hỏi về khả năng tồn tại của một không gian chung hòa bình giữa các quốc gia trong khu vực.
Hình ảnh lãnh đạo các quốc gia tại Tel Aviv, Israel, thể hiện mong muốn xây dựng một Trung Đông mới. Tuy nhiên, sự hiện diện quân sự mạnh mẽ của Israel và những hành động quyết liệt của họ đối với Iran đã khiến nhiều quốc gia Arab cảm thấy lo ngại.
Israel từ lâu đã coi Iran là một mối đe dọa lớn trong khu vực, đặc biệt là khi Tehran thường xuyên kêu gọi xóa bỏ sự tồn tại của Tel Aviv. Điều này đã dẫn đến sự hình thành của một liên minh không chính thức giữa Israel và một số quốc gia Arab, nhằm đối phó với ảnh hưởng ngày càng tăng của Iran.
Trong khi đó, các nước Arab cũng nhận thức rõ rằng Iran là một đối thủ không thể xem nhẹ, đặc biệt là khi Tehran hỗ trợ các nhóm vũ trang như Hamas và Hezbollah. Sự hiện diện của các nhóm này cùng với khả năng quân sự của Iran đã khiến nhiều quốc gia Arab cảm thấy cần phải hợp tác với Israel để bảo vệ lợi ích của mình.
Xung đột giữa Israel và Iran đã làm thay đổi cách nhìn nhận của các quốc gia Arab về an ninh khu vực. Họ lo ngại rằng các hành động quân sự của Israel có thể dẫn đến những hậu quả không mong muốn, làm gia tăng căng thẳng và xung đột trong khu vực.
Hạ nghị sĩ Mỹ Zach Nunn đã chỉ ra rằng, thành công quân sự của Israel có thể khiến họ rơi vào tình thế khó khăn hơn, khi mà các quốc gia Arab đang theo dõi sát sao các hành động của Tel Aviv. Họ mong muốn Israel phải có trách nhiệm trong các hành động quân sự của mình.
Khu vực Trung Đông đang trải qua nhiều biến động, và các quốc gia Arab đang phải cân nhắc kỹ lưỡng trong việc thiết lập quan hệ với Israel. Arab Saudi, một trong những quốc gia có ảnh hưởng lớn nhất trong khu vực, đã từng gần gũi với việc tham gia Hiệp ước Abraham, nhưng giờ đây họ cần thời gian để đánh giá tình hình sau những diễn biến gần đây.
Quan chức Arab Saudi đã nhấn mạnh rằng, việc thiết lập quan hệ ngoại giao với Israel cần phải có nhiều nỗ lực và hiện tại không phải là thời điểm thích hợp. Họ cho rằng vấn đề cấp bách hiện nay là tình hình của Nhà nước Palestine, chứ không phải là mối đe dọa từ Iran.
Các quốc gia như Jordan và Ai Cập cũng đang có những phản ứng thận trọng. Jordan đã cùng với 20 quốc gia Arab khác lên tiếng chỉ trích các hành động quân sự của Israel đối với Iran, nhưng đồng thời cũng tham gia vào các hoạt động bảo vệ không phận của mình. Ai Cập đã hoan nghênh lệnh ngừng bắn nhưng cũng khẳng định sẽ không chấp nhận bất kỳ kế hoạch nào có thể dẫn đến việc tiếp nhận người Palestine từ Gaza.
Lãnh đạo các quốc gia trong khu vực đều hiểu rằng việc duy trì sự ổn định là rất quan trọng. Họ nhận thấy rằng mặc dù Iran đang suy yếu, nhưng việc làm cho chính quyền hiện tại của Iran thêm bất ổn có thể dẫn đến những hệ lụy khó lường cho toàn khu vực.
Như vậy, xung đột giữa Israel và Iran không chỉ đơn thuần là một cuộc chiến giữa hai quốc gia mà còn là một yếu tố tác động mạnh mẽ đến chính sách đối ngoại của các quốc gia Arab. Họ đang phải tìm kiếm một cách tiếp cận cân bằng để bảo vệ lợi ích của mình trong một bối cảnh đầy biến động.
Như Tâm
