Gần đây, một vụ việc gây chấn động đã xảy ra khi Bộ Tư pháp Mỹ cáo buộc hai nhà nghiên cứu đến từ Trung Quốc về việc mang trái phép một loại nấm độc hại vào lãnh thổ Mỹ. Loại nấm này không chỉ có khả năng gây thiệt hại nghiêm trọng cho mùa màng mà còn được xem như một mối đe dọa tiềm tàng đối với an ninh nông nghiệp.
Hai nhà khoa học bị cáo buộc
Vào ngày 3 tháng 6, Văn phòng công tố khu vực miền Đông Michigan đã công bố thông tin về hai cá nhân bị cáo buộc, đó là Yunqing Jian, 33 tuổi, và Zunyong Liu, 34 tuổi. Cả hai đang phải đối mặt với nhiều cáo buộc nghiêm trọng, bao gồm việc nhập lậu hàng hóa, khai man thông tin và gian lận thị thực.
Theo thông tin từ Bộ Tư pháp Mỹ, hai nhà khoa học này đã có kế hoạch mang loại nấm Fusarium graminearum vào Mỹ với mục đích nghiên cứu tại một trường đại học danh tiếng. Đây là một loại nấm có khả năng gây ra bệnh cháy bông cho nhiều loại cây trồng như lúa mì, lúa nước và ngô, gây thiệt hại lên đến hàng tỷ USD mỗi năm trên toàn cầu.
Nguy cơ từ loại nấm độc
FBI đã chỉ ra rằng loại nấm này không chỉ gây hại cho cây trồng mà còn có thể gây ra các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng cho con người và động vật, bao gồm nôn mửa, tổn thương gan và dị tật sinh sản. Điều này khiến cho việc nghiên cứu và kiểm soát loại nấm này trở nên cấp thiết hơn bao giờ hết.
Mẫu nấm Fusarium graminearum đã được xác định là loại nấm mà Liu đã cố gắng mang vào Mỹ vào năm 2024. Ảnh: AP
Trong một diễn biến khác, Zunyong Liu đã bị từ chối nhập cảnh tại sân bay Detroit và bị trục xuất về Trung Quốc vào tháng 7 năm 2024. Điều này xảy ra sau khi Liu thay đổi lời khai trong quá trình thẩm vấn về một mẫu vật màu đỏ được tìm thấy trong hành lý của anh ta.
Cuộc điều tra và phản ứng từ các bên liên quan
FBI cho biết Liu ban đầu đã phủ nhận việc biết đến các mẫu vật, nhưng sau đó đã thừa nhận rằng anh có ý định sử dụng chúng cho nghiên cứu tại phòng thí nghiệm của Đại học Michigan. Yunqing Jian, bạn gái của Liu, cũng làm việc tại phòng thí nghiệm này, trong khi Liu đã không còn làm việc tại đó.
Các tài liệu truy tố cho thấy cả hai đã từng nghiên cứu về nấm Fusarium graminearum tại Trung Quốc. Tin nhắn giữa họ vào năm 2024 cho thấy Jian đã tiến hành nghiên cứu về loại nấm này tại Đại học Michigan trước khi Liu bị phát hiện tại sân bay. Đáng chú ý, trường đại học này không có giấy phép liên bang để nghiên cứu loại nấm độc hại này.
Mỹ hiện không có hiệp ước dẫn độ với Trung Quốc, điều này khiến cho khả năng Washington có thể bắt giữ Liu trở nên khó khăn. Trong khi đó, Jian đã phải hầu tòa và hiện đang bị giam giữ chờ phiên điều trần tại ngoại trong thời gian tới.
Bắc Kinh vẫn chưa đưa ra bất kỳ bình luận nào về vụ việc này. Đại học Michigan cũng đã thông báo rằng họ đang hợp tác với các cơ quan chức năng để tiến hành điều tra.
Đức Trung (Theo Guardian, ABC News)