Trong bối cảnh kinh tế hiện nay, việc chậm đóng bảo hiểm xã hội đang trở thành một vấn đề nghiêm trọng, ảnh hưởng đến quyền lợi của người lao động. Theo thông tin từ cơ quan Bảo hiểm xã hội, trong khoảng thời gian 15 tháng qua, gần 23.000 đơn vị đã bị thanh kiểm tra, dẫn đến việc truy thu gần 1.100 tỷ đồng tiền chậm đóng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế và bảo hiểm thất nghiệp.
Thông tin từ Bảo hiểm xã hội Việt Nam cho biết, từ tháng 1/2024 đến hết tháng 4/2025, số tiền thu hồi này chiếm hơn một nửa trong tổng số 2.107 tỷ đồng mà các đơn vị đã chậm đóng. Điều này cho thấy sự quyết liệt trong công tác thanh tra, kiểm tra nhằm bảo vệ quyền lợi cho người lao động.
Không chỉ dừng lại ở đó, cơ quan này còn yêu cầu truy thu 131 tỷ đồng từ 17.500 lao động thuộc diện phải tham gia bảo hiểm nhưng chưa thực hiện hoặc đóng thiếu. Bên cạnh đó, còn có 127 tỷ đồng từ gần 39.000 người đóng thiếu so với quy định. Các quỹ bảo hiểm xã hội và bảo hiểm thất nghiệp cũng được yêu cầu thu hồi 12 tỷ đồng, trong khi quỹ bảo hiểm y tế cần thu hồi 172 tỷ đồng do khám chữa bệnh không đúng quy định.
Trong năm 2024, số tiền truy thu do chậm đóng và đóng thiếu đã tăng 18%, trong khi số xử phạt hành chính cũng tăng gần 7% so với cùng kỳ năm 2023. Điều này cho thấy sự gia tăng trong việc xử lý các vi phạm liên quan đến bảo hiểm xã hội.
Riêng trong bốn tháng đầu năm 2025, tổng số tiền chậm đóng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế và bảo hiểm thất nghiệp đã lên tới gần 17.700 tỷ đồng, trong đó số chậm từ 3 tháng trở lên chiếm gần 64%. Nguyên nhân chủ yếu là do nhiều doanh nghiệp phải cắt giảm lao động do tình hình đơn hàng khó khăn, đặc biệt là trong các ngành sản xuất như may mặc, giày da, thủy sản và chế biến gỗ.
Trụ sở của cơ quan Bảo hiểm xã hội Việt Nam tại phố Tràng Thi, Hà Nội. Ảnh: Hoàng Giang
Thực tế cho thấy, việc chậm đóng và nợ tiền bảo hiểm xã hội đã khiến nhiều lao động bị ảnh hưởng quyền lợi, đặc biệt là trong các trường hợp ốm đau, thai sản và hưu trí. Người lao động có thể kiểm tra tình trạng đóng bảo hiểm của mình thông qua ứng dụng VssID. Tại phần Quá trình tham gia, nếu hệ thống hiển thị thời gian chưa đóng, người dùng có thể chọn xem Chi tiết để biết thông tin về doanh nghiệp và số tháng bị nợ.
Hiện tại, số người tham gia bảo hiểm xã hội đã đạt gần 18,6 triệu, trong đó có hơn 16,8 triệu người tham gia bắt buộc và 1,76 triệu người tham gia tự nguyện. Số lao động tham gia bảo hiểm thất nghiệp là trên 15,1 triệu và gần 91,2 triệu người tham gia bảo hiểm y tế. Tổng số thu từ bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế và bảo hiểm thất nghiệp đã đạt 188.906 tỷ đồng, tăng 21,6% so với cùng kỳ năm 2024.
Hồng Chiêu