Tài khoản
Tổng thống Donald Trump đã chỉ trích việc sử dụng công nghệ ký tự động của người tiền nhiệm Joe Biden, cho rằng điều này làm cho các lệnh ân xá mà ông Biden ban hành trở nên không có giá trị. Sự việc này đã gây ra nhiều tranh cãi trong dư luận.
Trong một bài đăng trên mạng xã hội Truth Social vào ngày 16/3, ông Trump đã tuyên bố rằng các lệnh ân xá mà ông Biden ký cho các thành viên của Ủy ban Điều tra Bạo loạn Đồi Capitol vào ngày 6/1/2021 là “vô nghĩa và không có hiệu lực”. Ông cho rằng lý do chính là vì Biden đã ký bằng công nghệ autopen, một thiết bị sao chép chữ ký tự động, và điều này đồng nghĩa với việc ông Biden không thực sự ký lệnh ân xá một cách trực tiếp.
Ý tưởng cho rằng Tổng thống Biden đã sử dụng autopen để ký các tài liệu quan trọng không phải là mới. Dự án Giám sát, một tổ chức nghiên cứu bảo thủ, đã khởi xướng thông tin này trên mạng xã hội X vào ngày 6/3. Họ tuyên bố đã thu thập các tài liệu có chữ ký của ông Biden trong suốt 4 năm cầm quyền và phát hiện rằng hầu hết đều được ký bằng autopen, ngoại trừ một số trường hợp đặc biệt.
Tuy nhiên, các chuyên gia pháp lý đã chỉ ra rằng nhiều tài liệu mà Dự án Giám sát xem xét thực chất là các bản sao được công bố trên Công báo Liên bang, nơi không yêu cầu chữ ký gốc của tổng thống. Văn bản gốc với chữ ký của tổng thống được lưu giữ tại Cơ quan Lưu trữ Quốc gia, nơi mà Dự án Giám sát không có quyền truy cập.
Hiện tại, chưa có thông tin rõ ràng về việc ông Biden có thực sự sử dụng autopen để ký các tài liệu mà ông Trump đề cập hay không. Nhà Trắng và Bộ Tư pháp Mỹ vẫn chưa đưa ra bình luận nào về vấn đề này, trong khi đội ngũ của ông Biden cũng chưa có phản hồi.
Công nghệ autopen, được biết đến như một thiết bị sao chép chữ ký bằng mực thật, đã được sử dụng trong hơn 60 năm qua bởi nhiều quan chức và người nổi tiếng. Thiết bị này có kích thước tương đương với một chiếc máy in, với cánh tay cơ khí gắn một cây bút để sao chép chữ ký đã được lập trình sẵn.
Autopen đã trở thành một công cụ hữu ích cho các lãnh đạo, giúp họ tiết kiệm thời gian và công sức trong việc ký các tài liệu quan trọng mà không làm giảm tính tương tác cá nhân. Lịch sử của autopen có thể được truy nguyên từ thế kỷ 19, khi thiết bị sao chép chữ ký đầu tiên được cấp bằng sáng chế tại Mỹ vào năm 1803.
Đơn hàng đầu tiên cho thiết bị autopen được thực hiện bởi bộ trưởng hải quân, và nhanh chóng trở nên phổ biến trong chính phủ Mỹ. Theo thông tin từ Quỹ Bản thảo Shappell, nhiều tổng thống như Harry Truman và Gerald Ford cũng đã sử dụng autopen để ký các tài liệu.
Tổng thống Lyndon Johnson đã công khai thông tin về việc sử dụng autopen, cho phép chụp ảnh thiết bị này trong thời gian ông tại nhiệm. Câu chuyện này đã thu hút sự chú ý của công chúng và được đăng tải trên các phương tiện truyền thông.
Các tổng thống Mỹ đã sử dụng autopen ngày càng nhiều hơn vào nửa sau thế kỷ 20, bao gồm John F. Kennedy, Jimmy Carter và Richard Nixon. Barack Obama là tổng thống đầu tiên được biết đến đã ký văn bản luật bằng autopen vào năm 2011, khi ông gia hạn Đạo luật Yêu nước trong lúc đang ở Pháp.
Vấn đề pháp lý xung quanh việc sử dụng autopen đã được làm rõ bởi chính quyền tổng thống George W. Bush, khi một tài liệu được công bố vào năm 2005 khẳng định rằng tổng thống không cần phải tự mình ký tên vào một dự luật mà ông phê duyệt. Điều này đã tạo ra một tiền lệ cho việc sử dụng autopen trong các hành động pháp lý.
Tuy nhiên, Tổng thống Trump vẫn chưa cung cấp bằng chứng cho các tuyên bố của mình về việc ông Biden đã lạm dụng autopen. Theo các chuyên gia pháp lý, ngay cả khi ông Biden có sử dụng autopen, lệnh ân xá mà ông ký vẫn có thể có giá trị pháp lý.
Điều II, mục 2 của Hiến pháp Mỹ trao cho tổng thống quyền ân xá rộng rãi, chỉ cần “người được ân xá chấp nhận”, lệnh ân xá sẽ có hiệu lực. Hiến pháp không đề cập đến việc hủy bỏ các lệnh ân xá, điều này có nghĩa là chúng có tính ràng buộc và không thể đảo ngược.
Giáo sư luật hiến pháp Jay Wexler cho rằng vấn đề autopen mà Tổng thống Trump nêu ra “không có gì đáng bàn”. Ông nhấn mạnh rằng không có quy định nào trong hiến pháp yêu cầu lệnh ân xá phải được lập thành văn bản giấy trắng mực đen.
Bộ Tư pháp Mỹ cũng đã ghi nhận rằng chữ ký tổng thống không bắt buộc đối với lệnh ân xá, và việc yêu cầu tổng thống phải tự mình ký vào các lệnh ân xá là không cần thiết về mặt pháp lý.
Trong một số trường hợp, các trợ lý của Tổng thống Biden đã phải nỗ lực rất nhiều để mang tài liệu đến cho ông ký. Ví dụ, vào tháng 1/2023, nhân viên Nhà Trắng đã phải chuyển một dự luật chi tiêu dài 1.653 trang đến nơi ông đang nghỉ mát để ông có thể ký.
Cũng có những lúc ông Biden đã sử dụng autopen, như khi ông ký gia hạn một luật tài trợ cho Cục Hàng không Liên bang trong khi đang công tác ở San Francisco.
Tổng thống Trump đã ngầm thừa nhận có “vùng xám” trong việc sử dụng autopen của ông Biden, nhưng vẫn ám chỉ đến khả năng xảy ra một cuộc chiến pháp lý. Ông cho rằng các lệnh ân xá này “vô hiệu và không có giá trị” vì ông tin rằng ông Biden không hề biết về chúng.
Vũ Hoàng (Theo NPR, Washington Post, AFP)
